|
Axborot tizimlarini axborot tavsifi bo‘yicha sinflanishi
|
| bet | 6/12 | | Sana | 24.06.2024 | | Hajmi | 0,78 Mb. | | #265410 |
Bog'liq 1559554118 74358Axborot tizimlarini axborot tavsifi bo‘yicha sinflanishi
Axborotni qayta ishlash nuqtai nazar axborot tizimini quyidagicha tasniflash mumkin: -Axborotli-ma’lumotli, axborot-qidiruv tizimlari, bunday tizimlarda axborotlar qidiriladi va ma’qul ko ‘rinishda chiqariladi;
-Axborotlarni qayta ishlash tizimlari, bu yerda axborotlar murakkab algoritmlar asosida qayta ishlaniladi, masalan, avtomatlashtirilgan boshqaruv tizimlari.
Axborot tizimlarining masalaning tuzilishi bo‘yicha sinflari
Bu yerda quyidagi tasniflash keltirildi, umumiy ko‘rinishda bu yerda axborot tizimining kengaytirilishi inobatga olinadi (masshtablash)
Shaxsiy axborot tizimi, bir kishiga mo‘ljallangan axborot tizimi.
Guruhlangan axborot tizimi, korxona bo ‘limi xodimlari axborotlardan birgalikda foydalanishadi.
Tashkilot axborot tizimi, korxona doirasida axborot jarayonini to‘liq qoplagan bo‘lib, ularni to‘liqliqini va ularni barchaga etkazib berish imkoniga ega bo‘ladi.
Axborot tizimlarini avtomatlashtirish darajasi bo‘yicha sinflanishi.
Avtomatlashtirish darajasiga ko‘ra avtomatlashtirilgan, avtomatik va avtomatlashtirilmagan (an’anaviy) boshqarish tizimlari o‘zaro farqlanadi.
Avtomatlashtirilgan tizimlar kishilar bo‘g‘inini (operatorlar, ma’muriy apparat) uzining organik tarkibiy qismiga kiritadi. Avtomatik tizimlar esa yig‘ish va sozlashdan so‘ng inson ishtirokisiz (proflaktik nazorat va ta’mirlashni hisobga ol-masa) prinsip jihatdan ishlashi mumkin va ularni ko‘proq texnolo-giyalarni boshqarishda qo‘llashadi, garchi bu o‘rinda avtomatlashtirilgan tizimlar afzal ko‘rilsa ham. Tashkiliy boshqaruv tizimlariga kelganda, ular bu spesifikasidan kelib chikib avtomatik bo‘lolmaydi. Odamlar bu tizimlarda quyidagi asosiy vazifalarni hal etadi: birinchidan, bu boshqarish maqsadlari va mezonlarining qo‘yilishi va tuzatib borilishidir (ular sharoit o‘zgarganda o‘zgar-tirib boriladi), ikkinchidan, qo‘yilgan maqsadlarga erishishning eng yaxshi yo‘llarini izlab topishda ijodiy elementlarni kiritish (qo‘llanayotgan texnologiya yoki tashkiliy ishni keskin o‘zgartirish), uchinchidan, ishlab chiqilayotgan qarorlar tizimini tugal tanlash va ularga yuridik kuch berish. Nihoyat, to‘rtinchi vazifa bo‘lishi mumkin, bu tizimni boshlangach axborot bilan ta’minlashki, uni to‘plashni to‘liq avtomatlash mumkin emas yoki noratsional hisoblanadi (masalan, kadrlarni hisobga olish ma’lumotlari, ish joyining o‘zgarishi ahvoli va hokazolar).
Avtomatlashtirilmagan ATida axborotlar texnika vositasisiz xodimlar tomonidan bajariladi.
Avtomatik ATida barcha axborot jarayonlari xodimlarsiz amalga oshiriladi.
Avtomatlashtirilgan axborot tizimi (AAT) – bu ma’lumotlar jamlanmasi, iqtisodiymatematik usullar va modellar, texnikaviy, dasturiy, texnologik vositalar va mutaxassislar bo‘lib ma’lumotlarni qayta ishlash va qaror qabul qilish uchun mo‘ljallangan. AATning tasnifi quyidagicha qabul qilingan:
1.6 - j a d v a l.
Avtomatlashtirilgan axborot tizimlarining tasnifi
Tasnif variantlari
|
Tasnif belgilari
|
Avtomatlashtirish
darajasi bo‘yicha
|
Avtomalashtirilgan
|
Avtomatik
|
An’anaviy (avtomatlashtirilmagan)
|
Boshqaruv jarayoni
turlari bo‘yicha
|
Texnik (texnologik) jarayonlar ABT
|
Tashkiliy boshqaruvning avtomatlashtirilgan tizimlari
|
Qo‘llanilish sohasi
bo‘yicha
|
Ishlab chiqarishning AAT
|
Ijtimoiy soha AAT
|
Boshqaruvning AAT
|
Faoliyat ko‘rsatish
|
Sanoat
|
sohasi bo‘yicha
|
Kishlok xo‘jaligi
|
Transport va boshqalar
|
Qo‘llanilish doirasi bo‘yicha
|
Ilmiy tadqiqotlarning AAT
|
Loyihalashtirishning avtomatlashtirilgan tizimlari
|
Ishlab chiqarishni texnologik tayyorlashning avtomatlashtirilgan tizimlari
|
Avtomatlashtirilgan o‘qitish tizimlari
|
Tashkiliy-iqtisodiy boshqaruvning axborot tizimlari
|
Boshqaruv tizimi darajasi bo‘yicha
|
Umumdavlat boshqaruvining axborot tizimlari
|
Tarmoqlararo boshqaruvning axborot tizimlari
|
Hududiy boshqaruvning axborot tizimlari
|
Korxona tashkilotlarning axborot tizimlari
|
Mujassamlanish darajasi bo‘yicha
|
Masalalararo axborot tizimlari
|
O‘zaro bir-biri bilan bog‘lik, masalalarni avtomatlashtirish (kenja tizim)
|
O‘zaro bir-biri bilan bog‘liq kenja tizimlarni avtomatlashtirish (bloklar)
|
Mujassamlashgan tizimlar
|
Kompleks tizimlar
|
Sifat darajasi bo‘yicha
|
Axborot-qidiruv tizimi
|
Axborot-ma’lumot beruvchi tizim
|
Ma’lumotlarni qayta ishlash tizimi
|
Axborot-maslahat beruvchi tizim
|
Ekspert tizimi
|
Qarorlar qabul qiluvchi tizim
|
|
| |
