185
Agar bir jinslimasliklari o’lchovi yorug’lik to’lqin uzinligidan kichik (
0,1
atrofida) bo’lsa sochilgan yorug’lik intensivligi I yorug’lik to’lqin uzunligining
to’rtinchi darajasiga teskari proporstional, ya’ni
Bu bog’lanish Reley qonuni nomi bilan yuritiladi. Ba’zan loyqa muxit deb atalishi
mumkin bo’lmagan suyulik va gazlar ham yorug’likni ma’lum bir darajada sochadilar.
Molekular sababchi bulgan yorug’likning bu tur sochilish
molekulyar sochilish deb
ataladi. Osmonning havo rang tusda ko’rinishi molekulyar sochilish bilan tushuntiriladi.
Atmosfyeradagi uzluksiz ravishda yuz byerib turuvchi tartibsiz molekulyar harakatlar
natijasida vujudga keluvchi havoning quyuqlanish va siyraklanish
joylari uyoshdan
kelayotgan yorug’likni sochib byeradi. Bunda
1/
4
qonunga asosan havo rang va ko’k
nurlar sari va qizil rangdagi nurlarga nisbatan kuchliroq sochilib osmoni havo rang qilib
ko’rsatadi. Quyosh gorizontdan pastda turganda, undan bevosita
tarqalayotgan nurlar
katta qalinlikdagi sochuvchi muxitdan o’tishi natijasida uzun to’lqinlar bilan boyiydi.
Shu sababli osmon yerta tongnda qizgish rangga bo’yalgan ko’rinadi.
