182
Bu munosabat Bryuster qonuni nomi bilan yuritiladi i
B
burchak Bryuster burchagi
yoki to’la qutblanish burchagi deb ataladi. Yorug’lik Bryuster burchagi ostida tushganda
qaytgan va singan nurlar o’zaro perpendikulyar bo’ladi.
Ikqilanma nur sindirishdagi qutblanish. Yorug’lik nuri ba’zi kristallardan
o’tganda ikkita nurga ajraladi. Bu ikqilanma nur sindirish deb nom olgan hodisa island
shpati (Ca CO
3
-kalsiy karbonat tuzi) uchun 1670 yilda
Daniyalik fizik Yerazm
Bartolomin tomonida kuzatilgan edi. Ikqilanma nur sindirish
vaqtida nurlardan biri
odatdagi sinish qonuniga bo’ysinadi va tushuvchi nur hamda normal bilan bir tekislikda
yotadi. Bu nur (normal) oddiy nur deb ataladi va O bilan belgilanadi.
Nurlarning ikkinchisi g’ayrioddiy (anomal) nur deb ataldi uni e harfi bilan
belgilanadi va u uchun sindirish ko’rsatkichi tushish burchagining o’zgarishi bilan
o’zgaradi. Hatto yorug’lik normal bo’yicha tushganda ham g’ayrioddiy nur,
umuman qaytganda, dastlabki yo’lidan og’adi. Nikol
prizmasi deb ataladigan
polyarizator juda keng tarqalgan. U island shpati
prizmalarini kanada balzami
bilan yopishtiriladi. Bunda kanada balzamini sindirish ko’rsatgichi n bo’lib u
n
n
n
0
shartni qanotlantirishi kyerak.
