105
bo’lishidan himoyalaydi. Yong’inni bartaraf etish tizimlari avtomatik va avtomatik
bo’lmagan turlarga ajratiladi. Ushbu tizimlarga
o’to’chirgich (ognetushiyet), suv
purkash tizim
larini misol keltirsa bo’ladi.
Yong’inga qarshi passiv himoya
tizimlari bino bo’ylab yong’inni tarqalishini
oldini olib, yong’inga qarshi eshiklar, oynalar va devorlar himoya chorasi sifatida
qaralib, boshqa biror tizim tomonidan ishga tushirilishni talab etmaydi.
Passiv yong’inga qarshi himoya usuli amaliyotda quyidagi usullar asosida
oshiriladi:
-
yonuvchan materiallardan
minimal foydalanish;
-
binoga yong’inni tarqalishini oldini olish uchun qo’shimcha qavat yoki
xonalarni qurish;
-
binodan foydalanuvchilarni yong’in sodir bo’lganda qilinishi zarur
bo’lgan ishlar bilan tanishtirish;
-
yong’inga aloqador tizimlarni to’g’ri madadlash;
-
yetarli sondagi qo’shimcha chiqish yo’llarining mavjudligi.
Fizik xavfsizlikni nazoratlash: fizik to’siqlar.
Fizik xavfsizlikni ta’minlash
odatda turli fizik to’siqlardan
foydalanib, fizik chegarani umumiy hududdan
taqiqlangan hududga ajratish yo’li bilan tashkilotda ruxsatsiz foydalanishni oldini
oladi. Ushbu to’siqlarni joylashuv o’rniga ko’ra:
tashqi, o’rta
va
ichki
to’siqlarga
ajratish mumkin. Tashqi to’siqlar odatda
g’ov, devor
va boshqalarni o’z ichiga oladi.
O’rta to’siqlardan odatda olamon va insonlarni ruxsatsiz kirishlarini taqiqlash uchun
foydalaniladi. Ichki to’siqlarni
esa eshiklar, derazalar, panjaralar, oynalar, pardalar
va boshqalar tashkil etadi.
Bino ichida foydalaniluvchi fizik to’siqlarning quyidagi turlari mavjud:
-
devorlar/ elektr devorlar/ metal to’siqlar
odatda taqiqlangan
hududlarni, nazoratlanadigan hududlarni va ruxsatsiz kirishdan himoyani
belgilashda foydalaniladi. Fizik to’siqlarni amalga oshirishdan asosiy maqsad:
o
hujumchini bloklash
va ushlab qolish;
o
tashkilot chegarasini belgilash;
o
xavfsiz hududni
tashqi hujumlardan himoyalash;
106
o
transportlarni kirishidan himoyalash;
o
qo’paruvchilik hujumlaridan himoyalash.
-
Download
