• 1-qadam. Ikkita 200dan katta bo‘lgan tub son p va q tanlanadi. 2-qadam. Kalitning ochiq tashkil etuvchisi n hosil qilinadi: n=p*q.
  • S. K. Ganiyev




    Download 7,8 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet62/249
    Sana20.05.2024
    Hajmi7,8 Mb.
    #246687
    1   ...   58   59   60   61   62   63   64   65   ...   249
    x
    uchun 
    fz (x)
    funksiyani osongina olish mumkin. 
    Xuddi shu tariqa 
    Dz
    algoritmi yordamida joiz qiymatlar sohasidagi 
    barcha 
    y
    uchun teskari funksiya 
    x = fI(y)
    ham osongina aniqlanadi. 
    Ayni vaqtda joiz qiymatlar sohasidagi barcha z va deyarli barcha, 
    У
    uchun hatto 
    Ez
    ma’lum bo‘lganida ham, / ' ( v)ni hisoblashlar 
    yordamida topib bo‘lmaydi. Ochiq kalit sifatida 
    y
    ishlatilsa, maxfiy 
    kalit sifatida x ishlatiladi.
    Ochiq kalitni ishlatib shifrlash amalga oshirilganda, o‘zaro 
    muloqotda bo‘lgan subyektlar o ‘rtasida maxfiy kalitni almashish 
    zaruriyati yo‘qoladi. Bu esa, o‘z navbatida, uzatiluvchi axborotning 
    kriptohimoyasini soddalashtiradi.
    Ochiq kalitli kriptotizimlami bir tomonli funksiyalar ko‘rinishi 
    bo‘yicha farqlash mumkin. Bulaming ichida RSA, El-Gamal va 
    Мак-Elis tizimlarini alohida tilga olish o‘rinli. Hozirda eng samarali 
    va keng tarqalgan ochiq kalitli shifrlash algoritmi sifatida RSA 
    algoritmini ko‘rsatish mumkin. RSA nomi algoritmni yaratuvchilari 
    familiyalarining birinchi harfidan olingan (Rivest, Shamir va 
    Adleman).
    102


    Algoritm modul arifmetikasining darajaga ko‘tarish amalidan 
    foydalanishga asoslangan. Algoritmni quyidagi qadamlar ketma- 
    ketligi ko‘rinishida ifodalash mumkin.
    1-qadam.
    Ikkita 200dan katta bo‘lgan tub son p va q tanlanadi.
    2-qadam.
    Kalitning ochiq tashkil etuvchisi n hosil qilinadi:
    n=p*q.
    3-qadam.
    Quyidagi formula bo‘yicha Eyler funksiyasi hisob­
    lanadi:
    f(p,q)=(p-i)(q-i)-
    Eyler funksiyasi n bilan o‘zaro tub, 1 dan n gacha bo‘lgan 
    butun musbat sonlar sonini ko‘rsatadi. 0 ‘zaro tub sonlar deganda 1 
    dan boshqa birorta umumiy boiuvchisiga ega bo‘lmagan sonlar 
    tushuniladi.

    Download 7,8 Mb.
    1   ...   58   59   60   61   62   63   64   65   ...   249




    Download 7,8 Mb.
    Pdf ko'rish