Jihoz va materiallar: texnik tarozi, areometrlar, stakan, soat
oynasi, voronka, fiitr, degistion idish, polyarimetrik trubka.
0 ‘zlashtirish uchun savollar 1. Ildizmevalaming sifat ko'rsatkichlari qanday aniqlanadi?
2. Qand lavlagi tarkibidagi qand qanday aniqlanadi?
3. Issiq va sovuq suvli digerirlash deganda nimani tushunasiz?
50-ish. Moyli urug‘lar tahlili Darsning maqsadi: moy olinadigan donli ekinlar bilan tanishish.
Talabalarga moyli urug‘laming tarkibini tahlil qilishni o'rgatish.
Ishlash tartibi: kungaboqar rushankasi va mag'zi, loviyaning
maydalanganini va u elangandan qolgan po‘stloq miqdori aniqlanadi.
Kungaboqar urug‘ining barabanli maydalash apparatidan chiqqan
(mag'iz, po'choq, maydalanmagan butun urug', yog'li gard) ara-
lashmasi rushanka deyiladi.
Barabanli maydalash apparatining to 'g ‘ri ishlayotganligini va
texnologik jarayonning to‘g‘ri borayotganligini tekshirib turish uchun
rushanka tahlil qilinadi. Buning uchun o'rtacha namuna olinib,
shundan 25 gramm tekshirishga ajratib olinadi. So'ng uni torozida
torlib, yog'li chang elakdan o‘tkaziladi, qolgan aralaslnna shisha
likopchaga solinib, urug' mag'izlari butuni va sinig'i ajratib chiqiladi
hamda ular torozida alohida-alohida tortiladi. Har qaysisining og'irligi
100 ga ko'paytiriladi va namuna og'iriigiga bo'linadi. Chiqqan natija
rushankadagi ushoqlaming miqdorini ko'rsatadi. Me’yor bo'yicha
rushankada:
yarim (oqishsimon) mag'iz - 15,0 foiz;
butun va chala yorilgan urug' -
10,0 foiz;
yog'li gard (chang) -
8,0 foiz bo'lishi kerak.
Kungaboqar mag‘zmi tahlil qilish. Rushanka shamol mashi-
nalarida mag'iz va po'choqqa ajratilib elanadi. Elash mashinasidan
chiqib kelayotgan mag'izdan avtomat yordamida namxma olinadi.
Bir smenada olingan bir necha namunani aralashtirib, 25 gr
analitik torozida o'lchab olinadi. So'ng teshiklari 1 mm li elakda elab,
u fraksiyalarga (po'choq, butun urug') ajratiladi. Po'choqning
miqdorini bilish uchun, barcha po‘choqlami birga tortib,
100 ga
ko'paytirib, mag‘zining og'irligiga bolish kerak. Me’yor bo‘yicha
pressli zavodlarda kunjaradagi qoldiq po'choq 1,6 dan 3,0 foizgacha
bo‘lishi, ekstraksion zavodlarda esa