HAMMASI:
|
47,5
|
852,6
|
|
|
|
|
2516032
|
38366846
|
|
|
1327
|
|
Ko‘zda tutilmagan xarajatlar 15%
|
7,1
|
127,9
|
|
|
|
|
377405
|
5755027
|
|
|
199
|
|
JAMI
|
54,6
|
980,5
|
|
|
|
|
2893437
|
44121873
|
|
|
1527
|
|
Umumiy ishlab chiqarish xarajatlari (5%)
|
|
49,0
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Hamma mehnat xarajatlari
|
54,6
|
1029,5
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 s. mahsulotga ketgan mehnat xarajatlari, kishi/soat
|
10,1
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Joriy mukofotlash (20%)
|
|
578687
|
8824375
|
|
|
|
|
Mahsulotga qo‘shimcha haq to‘lash ( 50%)
|
|
1446718
|
22060937
|
|
|
|
|
Sinflikka qo‘shimcha haq to‘lash – (10%) traktorchi va usta suvchi
|
|
289344
|
184097
|
|
|
|
|
Stajga qo‘shimcha haq to‘lash (10%)
|
|
289344
|
|
|
|
|
|
Yig‘im terim davridagi qo‘shimcha mehnat uchun haq to‘lash: – mexanizatsiya ishlariga (60%)
|
|
-
|
|
|
|
|
|
– qo‘l mehnatiga (15%)
|
|
|
1402228
|
|
|
|
|
Tarifga nisbatan 10% umumishlab chiqarish xarajatlari
|
|
|
4412187
|
|
|
|
|
JAMI:
|
|
5497530
|
81005698
|
|
|
|
|
12% ustama qo‘shilgan
|
|
659704
|
9720684
|
|
|
|
|
HAMMASI:
|
|
6157234
|
90726382
|
|
|
|
|
Jami mexanizatsiyada va qo‘l kuchida bajarilgan ishlarga ish haqi
|
|
96883615
|
|
|
|
|
1 tonna mahsulot uchun ajratmalari bilan ish haqi, so‘mda
|
|
12917815
|
|
20
|
|
1 gektar ekin maydoni uchun ѐnilg‘i sarfi, l/ga
|
|
|
153
|
|
Izoh: Texnologik kartalarga qishloq xo‘jaligi mahsulotlari yetishtiruvchi korxonalarning tabiiy-iqlim sharoiti, geografik joylashuvi (relefi), agrotexnik tadbirlarni bajarilish jaraѐnlari va texnologiyalari, ularning ish hajmlari, zamonaviy texnikalardan foydalanish imkoniyatlari va qishloq xo‘jalik texnikalari hamda mashinalarining rusumlarini o‘zgarishidan kelib chiqqan holda tegishli tartibda o‘zgartirishlar kiritiladi.
Har bir qishloq xo‘jaligi mahsulotlarini yetishtiruvchi korxonalar ushbu namunaviy texnologik kartadan foydalangan holda o‘zlarining tabaqalashgan amaliy texnologik kartalarini ekin maydonlari konturlarining konfiguryatsiyasi, tuprog‘ining mexanik tarkibi, sug‘orish egatlarining uzunligi, sug‘orish usullari va ularning ta’minlanganlik darajasi (nasos ѐrdamida chiqariladigan ѐki oqin suvlari), toshloqlik va qiyalik darajalari (adirliklar, qirlar va bir tomonlama ishlov beriladigan maydonlar), yer osti sizot suvlarining yaqinligi, har xil noqurilmalar (sim ѐg‘och, podstansiya, suv o‘tkazish tarmoqlari, kanalizatsiya, sanoat quvurlari va shunga o‘xshash boshqa) bilan bandligini e’tiborga olgan holda ishlab chiqadilar. Tabaqalashgan amaliy texnologik kartalarni ishlab chiqishda Qoraqalpog‘iston Respublikasi va viloyatlar iqtisodiy tahlil va me’ѐrlashtirish markazlari bilan hamkorlik qilish tavsiya etiladi.
Ushbu texnologik kartalardagi tarif razryadlarining baholari va tarif bo‘yicha ish haqlari O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2021 yil 17 avgustdagi PQ-6279- sonli qaroriga asosan 2021 yil 1 sentabrdan boshlab eng kam ish haqining 822000 so‘mdan kelib chiqib belgilangan yagona tarif setkasiga asosan hisoblangan.
|
4. O‘simliklarni himoya qilishning uyg‘unlashgan usullari. Pestitsidlar, insektitsidlar va biologik vositalardan foydalanish .
Ishning maqsadi. Pestitsidlar, insektitsidlar va biologik vositalardan foydalanishda atrof-muhitga ta’sirini o‘rganish.
Identiv o‘quv maqsadlari.
1. O‘simliklarni himoya qilishning usullari va ahamiyati.
2. Pestitsidlar va ulardan foydalanish muammolari.
4. O‘simliklarni himoya qilishning biologik usullari.
Kerakli jihozlar: o‘quv amaliyotining dars ishlanmasi, ma’ruza matnlari, o‘quv qo’llanma, albom, rangli qalamlar, fotokamera.
Nazariy material.
Talabalar o‘quv dala amaliyotida pestitsidlar, insektitsidlar va biologik vositalardan foydalanish bilan tanishadi.
Pestitsidlar nomi bilan yuritilgan kimyoviy maxsus moddalarga bo‘linadi:
1) Gerbitsidlar - begona o‘tlarga qarshi kurashishda ishlatiladigan moddalar;
2) Zootsidlar, insektitsidlar, akaritsidlar — zararkunandalarga qarshi ishlatiladigan moddalar;
3) Fungitsidlar — kasalliklarga qarshi kurashishda ishlatiladigan guruhlar.
Hozirgi kunda pestitsidlardan foydalanmasdan qishloq xo‘jalik mahsulotlari va o‘rmonchilik ishlarini olib borib bo‘lmaydi. Iqtisodiy rivojlangan mamlakatlarda kasallik va hashoratlardan bor-yo‘i 20 % hosil nobud bo‘layotgan bo‘sa, kambag‘al davlatlarda 50 foiz hosil yo‘qolib ketyapti. FAO ma‘lumotlariga ko‘ra har yili yer yuzasida ekinlardan 34 foiz hosil nobud bo'lmoqda va undan keladigan zarar 75 mlrd dollarni tashkil etadi. Buning 30 mlrdi hashoratlardan, 25 mlrd kasalliklardan va 20 mlrd begona o‘tlar tufayli nobud bo‘lishiga to‘g‘ri keladi.
Pestitsidlar foydali o‘simliklarni kasalliklardan himoyalaydi, inson uchun zarur mahsulotlarni hosildorligini saqlab qolishga yordam beradi. Ammo hozirgi kunda kimyoviy kurash choralarini foydasi bilan birgalikda, zararli ta‘siri ham borligi aniqlangan bo‘lib, fitotsenozlarni zararlab, hayvonot dunyosini ham yo‘q qilayotganligi taschvischlanarli holdir. Biotsidlar deb atalgan bu moddalar o‘simlik mahsulotlari bilan inson tanasiga o‘tadi, ularda to‘planishi va meyoriy hayot siklini buzib yuboradi, nasliy kasalliklarni keltirib chiqaradi. Bu moddalar tanada kimyoviy genetik ta‘sir doirasini yuzaga keltiradi, ba‘zi birlari radiatsiyadan kuchliroq ekanligi aniqlangan. (1965, Dobrovolskiy G.V., Grishina L.A. (1985) olindi).
Respublika tuproqlarini xlororganik pestitsidlar (DDT) bilan ifloslanish dinamikasi (O‘zgidromet ma’lumoti)
Respublika hududlari
|
|
|
1999
|
2000
|
2001
|
2002
|
2003
|
O‘zbekiston
|
1,800
|
1,930
|
1,500
|
1,333
|
1,095
|
Qoraqolpoqiston Respublika
|
3,620
|
4,350
|
3,500
|
2,009
|
1,993
|
Andijon viloyati
|
1,560
|
0,930
|
0,460
|
0,754
|
0,397
|
Buxoro viloyati
|
0,940
|
0,450
|
0,140
|
0,307
|
0,134
|
Jizzax viloyati
|
0,560
|
0,460
|
0,410
|
0,237
|
-
|
Qashqadaryo viloyati
|
1,130
|
1,190
|
0,220
|
0,432
|
3,494
|
Navoiy viloyati
|
1,180
|
1,500
|
0,520
|
0,496
|
0,191
|
Namangan viloyati
|
1,220
|
1,440
|
1,220
|
0,646
|
0,555
|
Samarqand viloyati
|
0,830
|
1,260
|
0,750
|
0,696
|
0,409
|
Surxondaryo viloyati
|
1,660
|
1,840
|
-
|
-
|
1,777
|
Sirdaryo viloyati
|
1,760
|
1,510
|
1,020
|
0,556
|
0,334
|
Toshkent viloyati
|
1,570
|
1,880
|
1,290
|
1,650
|
0,456
|
Farg‘ona viloyati
|
5,910
|
6,080
|
4,510
|
3,643
|
2,380
|
Xorazm viloyati
|
2,420
|
2,390
|
1,910
|
1,829
|
0,460
|
|
