Samarqand iqtisodiyot va servis instituti r. S. Amriddinova, N. E. Ibadullayev, G. R. Tursunova, O. I. Tuxliyev

31 
Ekskursiya xizmatida axborotning ko‘pgina qismi ob’ektlarni ko‘rsatish bilan 
tasdiqlanadi. Axborot sifatida gid oxirgi xalqaro voqealarni emas, mavzuni hikoya 
qilishi kerak. Ekskursiya xizmatini o‘tkazishda avvaldan tasdiqlangan matn asos 
bo‘ladi. Ekskursiya xizmati mazmunini ertalabki radio yoki gazetadagi xabarlar 
bilan to‘ldirmaslik (agardaxabarlar favqulodda hodisalar to‘g‘risida bo‘lmasa)lozim 
bo‘ladi. 
Madaniy hordiqni tashkil etish funksiyasi.Dam olish bu- insonning asosiy 
ishidan keyingi qoladigan bo‘sh vaqtidir. Bo‘sh vaqtni inson sutka davomida, hafta, 
yilning ma’lum bir davrida, o‘z xohishiga ko‘ra faol ijodiy yoki jamoaviy 
faoliyatga, o‘zi yoqtirgan ishga, do‘stlari bilan muloqotga sarflaydi. 
Ekskursiya xizmatini «o‘quv va o‘z ustida ishlash» mashg‘uloti turiga 
kiritishi mumkin. Madaniy hordiq shakli sifatida ekskursiya xizmati ma’naviy 
ehtiyojlarni qondiradi va shakllanishini ta’minlaydi. O‘tgan asrning 20 yillarida 
ekskursionist olimlar ekskursiya xizmatini dam olish sifatida emas, balki 
ekskursantlardan ko‘pgina kuch-quvvat talab etuvchi aqliy mehnatga qiyoslashgan. 
Ekskursiya xizmatidagi bilimlarning tizimliligi, sayr qilish, qiziqishga qarab tanlash 
imkoniyatining mavjudligi ushbu xizmatni insonlarning ommabop mashg‘ulotiga 
aylantirdi. Ekskursiya xizmatini ishdan ajralmagan o‘qish shakliga ham qiyoslash 
mumkin. 
Madaniy – texnik dunyoqarashni kengaytirish funksiyasi. Har bir 
ekskursiya xizmati inson dunyoqarashini kengaytiradi. Uning qatnashchilari tarix, 
san’at, me’morchilik, adabiyot, iqtisodiyot va boshqa sohalardan bilim oladilar. 
Ekskursiya xizmati ekskursantlarning yozma manbalardan, maktab dasturlaridan, 
ma’ruzalardan olgan bilimlariga aniqlik kiritish imkonini beradi. 
Ekskursiya xizmati bu-bir necha madaniy-tarbiyaviy ishlar shaklining 
sintezidir. Unga mavzuli tahlangan va uslubiy tasdiqlangan qismlar sifatida 
quyidagilarni kiritish mumkin: 

badiiy filmlardan parchalar, ilmiy – ommabop yoki xronologik – hujjatli 
filmlar; 

32 

voqea qatnashchilari yoki guvohlarining hikoyalari; 

ishlab chiqarish mavzusidagi ekskursiya xizmatlarida sanoat va qishloq 
xo‘jaligi korxonalari rahbarlari, injener – texnik xodimlari, ilg‘or ishchilari bilan 
uchrashuv; 

bastakorlar, artistlar, musiqachilar ijodi va hayotiga bag‘ishlangan 
musiqali asarlarni tinglash; 

tarixiy mavzudagi ekskursiyalarda davlat va jamoat vakillari chiqishlarini 
ko‘rish va shu k. 

Download 2,73 Mb.