|
Sana 20 yil. Ko’rdim matibdo’ Mavzu: To’g’ri chiziqli tekis harakatda tezlik
|
| bet | 10/10 | | Sana | 11.09.2023 | | Hajmi | 322.18 Kb. | | #81299 |
Bog'liq to\'garak konspekt Yuqori abaro\'tli elktro dvigatellar, 17-bob, Bedbud0898 1998, Javohir Teri kasaliklari., \'”Αsimliklarning mineral oziqlanishi Mineral elementlarning fiziologik, 93254, sherzod test, Erkli sinash, ilyosbek, mat statistika, O\'GILOY AKT, 1-босқич элэктр лабаратория, Kadirov Odiljon Salomjonovich, N. mahmudov, A. Rafiyev, Elektr va texnika xavfsizligi1.Atom yadrosi tuzilishi haqida.
2.Proton,uning xossalari,zaryadi va massasi haqida.
3.Yadro tuzilishining proton-neytron modeli.
4.Neytron,uning xossalari,massalari.
5.Massa soni,nuklonlar.
6.Izotoplar.
Vodorod atomining yadrosi proton deb olingan va p harfi bilan belgilangan.
Elektronning zaryadi e=-1.6*10-19C ga,massasi me=9.1*10-31 kg ga teng.Protonning zaryadi e=1.6*10-19C ga, massasi mp=1836.3*9.1*10-31 kg =1.671*10-27 kg ga teng.
Proton atom yadrosidagi zarra bo`lib, zaryadi 1.6*10-19C ga,massasi mp=1.671*10-27 kg ga teng.
1932 yilda ingliz fizigi D.Chedvik… o`zi tomonidan o`tkazgan tajribalar asosida atom yadrosida protondan tashqari yana biro g`ir zarra –neytron zarrasi mavjud bo`lishini kashf etdi.
Neytron zaryadsiz zarra bo`lib,n harfi bilan belgilanadi.Uning massasi electron massasidan 1838.6 marta katta, ya`ni 1.673*10-27 kg ga teng.
Proton-Neytron modeli: P-N modeliga ko`ra,atom yadrosi protonlardan va neytronlardan tashkil topgan.
Yadrodagi Z protonlar va N neytronlar sonining yig`indisi massa soni deb ataladi va A harfi bilan belgilanadi.
A=Z+N
Yadrodagi protonlar va neytronlar umumiy holda nuklonlar deb ataladi, massa soni A nuklonlar soni deb ham ataladi.
Zarra
|
Belgisi
|
Zaryadi
|
Massasi
|
Elektron
|
E
|
e=-1.6*10-19C
|
me=9.1*10-31 kg
|
Proton
|
P
|
qe=1.6*10-19C
|
mp=1.671*10-27 kg
|
Neytron
|
N
|
qn = 0
|
mn = 1.673*10-27 kg
|
Nuklonlar soni bilan farqlanuvchi bir xil kimyoviy elementning turlari Izotoplar deyiladi
Masalan:-158O izotopi uchun Z=8,N=7,A=15, 168O izotopi uchun esa Z=8,N=8,A=16.Shunga o`xshash,uranning U izotopi uchun Z=92,N=146,A=238,
U izotopi uchun esa Z=92,N=143,A=235.
Uyga vazifa: Masalalarni ishlab kelish, mavzuni o’qib kelish
|
| |
