tibbiy xizmat, radiatsiya va kimyo himoyaiash, jam o a t tartibini
q o ‘riqlash, yon g‘inga qarshi,
energetik, y orug'likni berkitish
(svetom arkirovka), texnik-avariyalarni tuzatish, um um texnik
va k iyim -k ech ak t a ’m in o ti, q ish lo q x o ‘ja lig i e k in z o rla rin i
himoyaiash b o ‘limi k abilar kiradi,
F u q a ro m u h o fa z asin in g tash k iliy b o iim la r i o ‘z sh ah ri,
tum anida qanaqa tabiiy ofatlar yoki katta-katta falokat b o ‘lishi
mumkinligini o ‘rganishlari, bilm oqlari va
ularning oqibatlarirn
zudlik bilan b a rta ra f etilishini t a ’minlay olishlari lozim.
Favqulodda hodisa sodir b o ‘lib qolganda fuqaro m uhofaza
sining boshlig‘i tezlik bilan hodisaning hajmini aniqlay olishi,
bajarilishi shart b o 'lg an qutqaruv ishlarining hajmini belgilashi
ham da qutqarishda, qayta tiklash ishlarini tezlik bilan (TQQTI)
tashkil etm o g'i zarur. Shu m aqsadda sodir b o ig a n sharoitni
e ’tiborga olgan holda qutqaruvchi guruhlarning tarkibi va soni
aniqlanadi. U larning ishlash tartiblari belgilanadi. Bajarilishi
shart b o ig a n ishning hajm iga, xususiyatiga q a ra b b o 'lim la r
m utaxassislarining him oya ishlari belgilanadi. M asalan: k atta
o ‘t o ‘chirish ishini bajaruvchi o ‘t o'chiruvchilar yong'm ga qarshi
chidamli, issiqlikni o ‘tkazm aydigan kiyim bilan ta ’m inlanishlari
lozim. F uqarolar m uhofazasining barcha soha b o ‘yicha
asosiy
fao liy ati m ahalliy h o k im iy at boshliqlari b oshch iligid a olib
boriladi. Shu bilan birga fuqarolar muhofazasi territorial ishlab
ch iqarish prin'sipi aso sid a tu ziladi. Bunda ishlab ch iq arish
korxonalari qay so had a tobe b o iish id a n q a t’iy n a z ar uning
fuq aro m uhofazasi sh a h ar, tu m an , viloyat yoki ju m h u riy a t
fu q aro m u h o fazasi ta rk ib ig a k irad i
va shu jo y n in g fu q aro
muhofazasi shtabi buyrug‘ini bajarishi shart. Fuqaro muhofazasi
o ‘z sohasi vazirligi nazoratida ham turadi. Fuqaro m uhofazasi
favqulodda vaziyatlarda m am lakat aholisini xom ashyo, oziq-
ovqat, kiyim -kechak, d ori-darm on bilan t a ’m inlanishi zarur
T a s h k iliy to m o n d a n fu q a r o m u h o fa z a si m a rk a z la s h g a n
boshqaruv yo'llari bilan idora etiladi.
H ar bir fuqaro m uhofaza
ishiga qatnashm og‘i shart.
H a r bir korxonaning fuqaro muhofazasi b o ‘limi boshlig‘i
shu korxonaning rahbari hisoblanadi. U shu korxonadagi fuqaro
muhofazasining tuzilishi va vositalarining shay b o ‘lib turishiga
16
javobgar hisoblanadi. Fuqaro m uhofazasi bo'lim ining boshlig‘i
o ‘z yuq o ri bosqichidagi b o sh lig 'ig a va sh a h ar, tu m a n yoki
viloyat fuqaro muhofazasi boMimining boshlig'iga itoat etm og'i
zarur.
K o ‘p in c h a , f u q a ro m u h o fa z a s in in g b o s h lig ‘I, u n in g
yordam chisi tayinlanadi, u tinchlik,
osoyishtalik davrida shu
korxonaning fuqaro m uhofazasining tashkilotchisi va boshqa
tayyorgarlik ishlarini o ‘z vaqtida bajarilishini ta ’m inlay olishi
shart. H a r bir korxonada fuqaro m uhofazasi boshlig‘i, uning
o ‘rinbosaridan tashqari yana yordam chilari tayinlanadi. Bularga
fuqaro larn i joy-joyiga tez tarq atish b o ‘yicha, fuqarolarni tez
olib chiqish b o ’yicha, injener-texnik b o ‘yicha yordam chi ham da
t a ’m inot yordam chisi tayinlanadi. Bu yordam chilar shtatdan
ta s h q a ri b o ‘lib, o ‘z soh asin in g b o sh liq lari va o ‘z so h alari
bo'yicha doim o tashkiliy ishlam i bajarishlari zarur.
Favqulodda vaziyatlarda
ishchi-xizmatchilarni
o ‘z vaqtida
olib chiqish va tarqatish ishini evakuatsiya komissiyasi bajaradi.
U ishchilarni fuqaro m uhofazasining m a ’lum otini olishi bilan
shahar tashqarisida m o ijallan g an maxsus joyga olib chiqilishini
ham da ularning oila a ’zolarini ham xavf-xatarsiz joylashishini
t a ’m inlashi zarur, buning uchun uning ixtiyorida yetarlicha
texnika-sozlash va transport vositalan bo ‘lishi shart.
In jen er-tex n ik yordam chisi e tib sh u k o rx o n an in g bosh
in je n e ri ta y in la n a d i. U sh u k o rx o n a n in g in je n e r-te x n ik
xavfsizligini t a ’minlashi zarur, ya’ni yong'inga qarshi choralarni
ta y in la s h i, b e k in ish y e r to ‘lala ¥ ln i ta y y o r la s h i, u la rn in g
t a ’m inotini
ham da qutqarish, yordam berish ishlarini tashkil
etib, ularning doimiy shay holatini ta ’minlashi zarur. T a ’m inot
bo ‘yicha vazifalar korxonaning umumiy ta ’m inoti yordamchisi
z im m a s ig a y u k la tila d i. U o ‘z s o h a si b o ‘y ic h a ish c h i-
xizm atchilarni barcha himoya vositalari, oziq-ovqat, suv, kiyim-
bosh bilan to ‘ia ta ’m inlanishim xal etm og‘i lozim. Y uqorida
keltirilgan vazifalarni bajaruvchilar korxona m uhofazasining
shtabi tarkibiga kiradilar.
B ulardan tashqari, aloqa va tez m a ’lum ot berish,
jam o at
tartib in i him oyalash, o ‘t o ‘chirish, tibbiy xizm at k o ‘rsatish,
energetik xizmat ko'rsatish , y e rto ia lax.gnrish. injener-texnik
|
NAMANGAN
DAVLAT
17
U H IV E R S ITE TI