• Loyiha” usulidan
  • Uslubiy ta’minot va mashg‘ulot jihozlanishi




    Download 7,28 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet332/436
    Sana01.02.2024
    Hajmi7,28 Mb.
    #149752
    1   ...   328   329   330   331   332   333   334   335   ...   436
    Bog'liq
    farmatsevtik texnologiya

    Uslubiy ta’minot va mashg‘ulot jihozlanishi: Dori moddalari, asos, havoncha, havoncha 
    dastasi, og’zi keng shish idishlar, “Sirtga”, “Salqin joyda saqlansin” degan yorliqlar, DF X; XI; 
    ma’ruza, darslik, prezentatsiyalar, ma’lumotnomalar, adabiyotlar, tarqatma materiallar.
    ** 
    Mustaqil 
    tayyorlash 
    uchun 
    savollarning 
    muhokamasini 
    zamonaviy 
    pedagogik 
    texnologiyalarning “Loyiha” usulidan foydalanib o‘tkaziladi. 
    Asosiy matn
    Kombinirlangan tipdagi surtmalar.
    Dori vositasining terapevtik ta’siriga tayyorlash texnologik jarayoni jiddiy ta’sir 
    ko’rsatib, bunda dori moddasining eruvchanligi, kristall holati o’zgarishiga olib keladi. 
    Dorixona retseptura sharoitida murakkab tarkibli surtmalar uchrab turib, tarkibda dori 
    moddasi asosda erish xususiyatiga ega bo’lib, erituvchida esa erimaslik yoki aks holatlar 
    uchrab turadi. Bunday surtma dorilarni tayyorlashda suspenzion - emulsion aralash turdagi 
    surtma dorilarni tayyorlash tavsiya etiladi. Aralash turdagi surtma dori turi bu ko’p fazali 
    surtma bo’lib, uning tarkibida bir vaqtda dori moddalar erigan holda, suspenziya hamda 
    emulsiya holida bo’lishi mumkin. Aralash turdagi surtma dorilarni tayyorlashda qattiq fazani 
    asosga kiritish bilan amalga oshirilib emulsiya surtmasi tayyorlash bilan davom ettiriladi. 
    Bunda birinchidan qattiq fazani moysimon surtma asosiga aralashtirilib, keyin emulsiyalash 
    fazasida tarqaladi. Bundan tashqari qattiq faza gidrofil xossaga ega bo’lsa, oldin suvli 
    suyuqlikda ho’llash bilan texnologik jarayonini qulaylashtirish mumkin. Bunda suvli 
    suspenziyani surtma asosiga aralashtirib quyidagi sistemani, yani suvli emulsiya, yogli 
    suspenziya holatida amalga oshirish mumkin.
    Yuqoridagilardan kelib chiqqan holda aralash turdagi surtma dorilarni tayyorlash surtma 
    tarkibiga kiruvchi dori moddasining fizik- kimyoviy xossalari hisobga olingan holda 
    suspenzion hamda emulsion turdagi surtma dorilarni tayyorlash qoidalaridan foydalaniladi va 
    quyidagi texnologik jarayonlar bajariladi:


    1. asosni tayyorlash;
    2. suvli faza -dori moddalarning suvli eritmasini tayyorlash;
    3. emulsiyalash;
    4. qattiq dori moddalarini kiritish;
    5. gomogenlashtirish;
    Surtmalar magistral dorixati murakkab tarkiblardan tuzilgan bo’lib, ularda dori moddalar 
    asosda eritilib, kukunsimon holda va dori moddalarning suvli eritmalari holida aralashib kelishi 
    mumkin. Bunday murakkab tizimli tarkibni tayyorlash oddiy tizimdagi surtmalar texnologiyasi 
    prinsipida olib boriladi.
    Rp.: Ung. Acidi borici 3% -25,0
    Liq. Burovi 5,0
    M.f.ung.
    D.S. Zamburug’li teri kasalliklarida
    Yozilgan surtma suspenziya-emulsiya tipiga kiradi. 0,75 g borat kislota 0,5 g vazelin moyi 
    bilan disperslanadi, shundan so’ng vazelin bilan eziladi. Tayyor surtmaga oz-ozdan Burov 
    suyuqligi qo’shib aralashtiriladi, bunda dag’al emulsiya hosil bo’ladi. Shu sababli surtilganda 
    antiseptik va sovituvchi ta’siri tezroq ro’yobga chiqadi.
    Rp.: Mentholi
    Cocaini hydrochloridi aa 0,1
    Sol.Adrenalini hydrochloridi 1:1000 gtt XX
    Zinci oxydi 0,5
    Lanolini
    Vaselini aa 10,0
    Ol.Vaselini 5,0
    M.f.ung.
    D.S.
    Mentol yog’da eriydi, uni surtmaga eritma tipida kiritiladi. Kokain va adrenalin gidroxlorid 
    suvda eriydi: ularni emulsion surtma tayyorlash qoidasi bo’yicha kiritiladi. Rux oksid suvda ham, 
    yog’da ham erimaydi, uni trituratsion surtmalar tayyorlash qoidasi bo’yicha qo’shiladi. Mentolni 
    suyuq parafinda chinni kosachada sekin qizdirib eritiladi. Rux oksidini mayda kukun qilib bir 
    necha tomchi mentolli eritma tomizilib eziladi va oldindan tayyorlangan surtma asosi aralashmasi 
    (vazelin va lanolin aralashmasi) qo’shiladi. Oxirida suyuq parafindagi mentol eritmasini 
    aralashtiriladi. Havonchaning dastasi bilan surtmada chuqurcha qilinib, unga adrenalin gidroxlorid 
    eritmasi tomiziladi, so’ng unga kokain gidroxlorid qo’shiladi. U eriganidan so’ng surtma yaxshilab 
    aralashtiriladi.

    Download 7,28 Mb.
    1   ...   328   329   330   331   332   333   334   335   ...   436




    Download 7,28 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Uslubiy ta’minot va mashg‘ulot jihozlanishi

    Download 7,28 Mb.
    Pdf ko'rish