|
SCHOLAR ISSN: 2181-4147 VOLUME 1 | ISSUE 29 | 2023Bog'liq MEDIATA’LIM - YOSHLARNI SALBIY AXBOROTLARDAN HIMOYASCHOLAR ISSN: 2181-4147 VOLUME 1 | ISSUE 29 | 2023
https://t.me/openscholar Multidisciplinary Scientific Journal October, 2023
193
Yoshlarni medialardan to‘g‘ri foydalanishga o‘qitishdagi samarali uslubiy
usullarini quyidagi asoslar bo‘yicha tasniflash mumkin:
Tarbiyaviy ishlar turlari bo‘yicha (axloqiy, vatanparvarlik, ekologik, oilaviy va
boshqalar). Bu tasnifni fin olimi Z.Tell ta’biri bilan aytganda, “mediaxabarlari
fanlararo va ko‘p tarmoqli xususiyatga ega bo‘lishi” bilan murakkablashadi[3].
Masalan, maktab o‘quvchilarini axloqiy jihatdan tarbiyalash masalalarini hal qilish
maqsadida medianing badiiy yoki multfilmlarni namoyish etish orqali ulardagi estetik
tarbiya imkoniyatlarini kengaytiramiz, chunki biz san’at asarini axborot manbai deb
hisoblaymiz.
Global kompyuter tarmoqlari va boshqa ommaviy axborot vositalari tomonidan
taqdim etilgan imkoniyatlar bo‘yicha. Axborotdan foydalanishning turli xil
imkoniyatlarini izlash va joriy etish yoshlarga media sohasi bilan yaxshiroq
tanishishiga va ta’lim muammolarini samarali hal qilish imkonini beradi.
Mediata’limning tarbiyaviy salohiyatidan foydalangan holda, yoshlar ongni
media vositalari tomonidan manipulyatsiya qilinishidan himoya qilish va ularning bu
boradagi qobiliyatini rivojlantirish maqsadida samarali zamonaviy usullar ishlab
chiqilmoqda, jumladan:
- talabalarni media vositalar va muassasa kutubxonasidan axborotlarni axborot
markazi sifatida mustaqil izlab topish va foydalanish qobiliyatini shakllantirish,
muammoli vaziyatdan chiqish yo‘lini bir necha usulda topish, mavjud vaziyatni
modellashtirishga o‘rgatish, ya’ni, yoshlarni vaziyatdan chiqish yechimning alternativ
tanlovini to‘g‘ri topish vazifasini oldiga qo‘yadi. Ushbu xarakatlar usulini tanlash
yoshlarning o‘zida qoladi, lekin shu bilan birga u o‘z harakatlarini asoslashi lozim
bo‘ladi;
- ijtimoiy tarmoqlar, gazeta va jurnallarda o‘qilgan maqolalar, tele va radio
hikoyalar muhokamasi;
- turli xil media vositalaridan foydalangan holda o‘z ma’lumotlarini tayyorlashga
o‘rgatish. Bunda media usullaridan qaysi birini tanlash unchalik muhim emas (oddiy
qog‘oz varag‘idan Internetdagi veb-saytgacha): chunki zamonaviy yoshlar murakkab
|
| |