|
Internetdə təhlükəsizlik və informasiyanın qorunması
|
| bet | 24/32 | | Sana | 07.12.2023 | | Hajmi | 1,89 Mb. | | #113034 | | Turi | Dərs |
Bog'liq KitabInternetdə təhlükəsizlik və informasiyanın qorunması
İnformasiya təhlükəsizliyi
İnformasiya və informasiya texnologiyaları hər bir öıkənin milli təhlükəsizliyinin təmin olunması üçün mühüm vasitədir.
Təhlükəsizlik deyəndə- şəxsiyyətin, cəmiyyətin, dövlətin daxili və xarici təhlükələrdən qorunması kimi başa düşürük.
Şəxsiyyətin təhlükəsizliyi deyəndə- onon hüquq və azadlıqlarının qorunması başa düşülür.
Cəmiyyətin təhlükəsizliyi deyəndə- onun maddi və mənəvi dəyərlərinin qorunması başa düşülür.
Dövlətin təhlükəsizliyi deyəndə- dövlətin konstitusion quruluşunun, suverenliyinin və ərazi bütövlüyünün qorunması başa düşülür.
İnformasiya təhlükəsizliyi- informasiya mühitində, həmçinin televiziya, radio, çap, şəbəkə vasitəsilə cəmiyyət həyatında dövr edən neqativ informasiyalardan qorunmaqla inkişafın təmin olunmasıdır.
Texniki tərəfdən informasiyanın qorunması EHM- lərin təhlükəsizliyinin qorunması, parolların (açarların) qoyulması, kriptoqrafik müdafiə vasitələri ilə həyata keçrilir.
Internetdə təhlükəsizlik və informasiyanın qorunması məsələlrinə ümumi halda üç cəhətdən baxmaq olar:
Öz kompyuterinizin, onun əməliyyat sistemlərinin, qurduğunuz proqramların təhlükəsizliyi. Belə təhlükəsizlik sizin aparat və proqram təminatına təhlükəli kod elementlərinin və proqramlarının keçməsi nəticəsində pozula bilər. Belə təhlükəli kodlara misal olaraq kompyuter viruslarını göstərmək olar. Lakin, viruslardan başqa digər təhlükəli vasitələr də ola bilər. Icra edilməsi təhlükə yaradan kod elementlərindən qorunmaq üçün sazlanmanı dəqiq aparmalısınız. Bu məqsədlə Сервис →Свойства обозревателя (şərhçinin xassələri) əmri verilir və bu pəncərədə Безопасность içliyi seçilir. Eyni adlı pəncərə ekrana çıxır və burada sazlama (настройка) aparılır.
Sizin üçün qəbuledilməz olan, lakin şəbəkədə dərs edilən informasiyalardan qorunma. Bu informasiyalar çox zaman ölkənin, millətin əleyhinə çevrilən, qeyri-əxlaqi xarakter daşıyan və psixoloji təzyiq vasitəsi olan informasiyalardır. Qeyri-normal informasiyaların bizim kompyuterimizə keçməsini məhdudlaşdırmaq üçün Сервис →Свойства обозревателя əmrini veririk. Bu pəncərədə Содержание (məzmun) içliyini seçirik. Eyni adlı pəncərə ekrana çıxır və burada müvafiq sazlama aparılır.
Məlumatın ötürülməsində təhlükəsizliyin təmin edilməsi. Müasir biznes internetə nüfuz etdikcə ötürülən və alınan məxvi məlumatların miqdarda çoxalır. Qorunma, mühafizə vasitələri olmadan həmin məlumatlar digər şəxslər tərəfindən oxuna, hətta ötürmə prosesində dəyişdirilə bilər. Qorunan rabitə əlaqəsinin təmin edilməsi vasitələri Свойства обозревателя dialoq pəncərəsinin Содержани еiçliyində yerləşir.
Təhlükəsizlik qaydalarının sazlanması Правила безопасности adlı dialoq pəncərəsində yerinə yetirilir. Bu pəncərəni açmaq üçün Сервис →Свойства обозревателя əmri seçilir, sonra yuxarıda verilmiış pəncərədə Безопасность içliyinə keçilir. Bu içliyin eyni adlı pəncərəsi ekrana çıxır. Burada «Зона Интернета» seçilir və «Другой» (digər) düyməsi sıxılır.
|
| |
