|
«servis» fakultеti «kasb ta'limi» kafеdrasi
|
| bet | 79/201 | | Sana | 20.06.2024 | | Hajmi | 43,37 Mb. | | #264727 |
Bog'liq «servis» fakultеti «kasb ta\'limi» kafеdrasiTayanch iboralar: Diqqat turlari, ixtiyoriy, ixtiyorsiz, ixtiyoriydan so‘ngi, ob’ekt, to‘planish, ko‘lami, senzitivlik, interiorizatsiya, ekstrorizatsiya, propriorizatsiya, kontakt, distankt, galyustinatsiya, shirish, xom, real.
1.Diqqat jarayoni va shaxsning bilish jarayonlari
«LEARNING IS THE EYE OF THE MIND» «MIYANING KO‘ZI O‘RGANISHDIR» Thomas Drake, Bibliotheca Scholastica Instructissima, 1633
Bilish faoliyati shaxs kamolotida katta rol o‘ynaydi va ma’no kasb etadi. Bu shunday faollikki, uning jarayonida bilimlar, malaka va turli ko‘nikmalar o‘zlashtiriladi. Kasbiy psixologiyaning yuragini o‘rganish faoliyatiga yaqinroq mavzu yo‘q. O‘rganish faoliyati-biron bir organizm xatti harakatining tajribaga ko‘ra o‘zgarishi. O‘rganish faoliyatining uch turi bor: ular 1- Classical conditioning (Klassik sharoit) 2-Operant condition (rag‘batlantirilish orqali biron bir ish harakatni bajarishga o‘rgatish) 3-Observational learning (Kuzatuv orqali o‘rganish)
200-yillar avvalroq faylasuf Jon Locke va David Human 2000 yil oldin Aristotelning xulosalari asosida shunday dedi: Biz assosatsiyalar orqali o‘rganamiz. Bizning miyamiz izchil ravishda voqea va hodisalarni bir-biriga bog‘laydi. Faraz qiling: Siz yangi tandirda yopilgan nonni ko‘rsangiz uni hidlaysiz, ta’tib ko‘rasiz shuningdek undan rohatlanamiz. Keyingi safar siz yangi yopilgan nonni ko‘rganingizda tajribangizdan siz uni yana ta’tib ko‘rsangiz undan rohatlanishingizni bilasiz (Wells,1981).
Yuqoridagi assosatsiya bizning doimiy xatti-harakatlarimizni tushuntirib beradi (Wood&Neal, 2002). Xatti-harakatlarimizning takrorlanishi natijasida bizda assosatsiya hosil bo‘ladi. Xatti-harakatlar vaziyatlar bilan assosatsiyalanadi. Misol uchun uyqu jarayonini karovat bilan bog‘laymiz. Biron bir vaziyat asosidagi tajriba tufayli keyingi safar ushbu harakat avtomatik tarzda bajariladi. Masalan, asabiylashganida chekib tinchlangan odam keyingi safar bu ishni avtomatik tarzda bajaradi (Siegal 2005).
Conditioning (inglizcha shart qo‘yish, sharoit muhit deb tarjima qilinadi) - o‘rganish assosatsiyasining bir jarayonidir. Classical conditioningda biz ikki ta’sir qiluvchi omil va bu omilni bashorat qiluvchi bog‘lanishlarni ya’ni assosatsiyalarni o‘rganamiz. Biz chaqmoq yorug‘ini birinchi ko‘ramiz va chaqmoq chaqishini bilamiz va biz qachonki momaqaldiroq chaqnasa chaqmoq chaqishini assosatsiya qilamiz. Biz bu jarayonni ushbu rasmda ko‘rib chiqamiz:
|
| |
