Ta'limda raqamli texnologiyalarni tadbiq etishning zamonaviy tendensiyalari va rivojlanish omillari
www.pedagoglar.uz
18-to’plam 2-qism may 2023
167
SHAFTOLI PAYVANDTAGLARINI TURLI XIL SUBSTRATLARDA
IQLIMLASHTIRISH
Abduramanova Salomat Xudaybergenovna
1
,
Farxadova Sevara Alisherovna
2
1
Akademik M.Mirzayev nomidagi bog‘dorchilik, uzumchilik ilmiy-tadqiqot
instituti, q.x.f.f.d., katta ilmiy xodim.
abduramanova28@mail.ru
2
Mirzo Ulug‘bek nomidagi O‘zbekiston milliy univesiteti, magistrant
Annotatsiya: Maqolada shaftolining Garnem va GF-677 payvandtaglarini perlit
aralashmali neytral torf, neytral torf va biogumus 1:1
aralashmasi, biogumus va qum 3:1
aralashmasi va kokos torfi kabi substratlarda o‘sish ko‘rsatkichlari keltirilgan
Kalit so‘zlar: Shaftoli, payvandtag, substrat, mikroklonlash, iqlimlashtirish, torf,
biogumus.
Kirish. Mikroklonal ko‘paytirish juda mukammal bo‘lib qimmatbaho kimyoviy
vositalar talab qiladigan jarayon hisoblanadi. Mevali daraxtlarni mikroklonal ko‘paytirish o‘t
o‘simliklariga qaragnda qiyinroq kechadi. Turli xil ozuqa muhitlari o‘simliklarning
turli
o‘sish fazasida, konsentratsiyasi va ozuqa elementlari kompozisiyalari
xar xilligi tufayli
turlicha tasir qiladi. Har bir o‘simlik turi turlicha o‘sish fazasida xar xil ozuqa muhiti talab
etadi, shu sababdan xar bir o‘simlik turi uchun unikal ozuqa muhiti talab etiladi. O‘simlik
materiallarini to‘qma orqali ko‘paytirish muhim o‘rin tutadi, ammo o‘simliklarning rizogenez
jarayoni asosiy jarayon hisoblanadi. Chunki xayotiy shakli daraxt bo‘lgan o‘simliklar uchun
ildiz olish jarayoni juda mushkul kechadi. Klonal mikroko‘paytirish asosida ikki tubdan bir
biridan farq qiladigan bosqichlar turadi,
in vitro va
in vivo. Birinchisida (
in vitro) o‘simlik
materiallarining xayotiy zararu
jarayonlari steril sharoitda, mahsus ozuqa muhitlarida va
nazorat ostida amalga oshiriladi. Regeneratlar
in vitro sharoitadan chiqqandan so‘ng, birinchi
