9
Bu oʻzgarishlar jamiyat hayotida,
kishilarning kundalik turmushida
qanday aks etdi?
Avvalo, yangi davr kishisi shakl-
landi. XVIII asrda paydo boʻlgan
insonning tabiiy va uzviy huquqlari
toʻgʻrisidagi taʼlimot jamiyat hayoti-
da yanada kengroq namoyon boʻla
boshladi. Siyosiy tuzumlar oʻzgardi,
absolyut monarxiyalar oʻtmishda
qolib ketdi va oʻrnini
cheklangan
(konstitutsion) monarxiyalar va
respublikalarga boʻshatib berdi.
Parlament faoliyati
qonunchilik, ijro va sud hokimiyatlari bir-biridan
ajratilgan huquqiy
davlatning shakllanishiga koʻmaklashdi. Bunday davlatlarda shaxs huquqi kafolatlandi,
fuqarolarning qonun oldida tengligi prinsipi oʻrnatildi.
Huquqiy davlat fuqarolik jamiyatining rivojlanishini taʼminladi. U odamlar hayotiga
quyidagi oʻzgarishlarni olib keldi: a) shaxsiy erkinliklar kengaydi; b) feodal qaramlikdan
ozod boʻlish jarayoni davom etdi; d) mahalliy boshqaruv organlari shakllandi; e) itti-
foqlar va siyosiy partiyalar tashkil qilindi; f) ayollarning erkaklar bilan teng huquqliligini
taʼminlash
uchun kurash olib borildi; g) vijdon erkinligi eʼlon qilindi va kafolatlandi.
Ilm-fanda juda katta oʻzgarishlar yuz berdi. Uni ishlab chiqaruvchi kuchga aylantirish-
ning uzoq davom
etgan jarayoni XX asrda