107
ohak ishlanishi kerak bo‘lgan vaqtlarda birinchi usuldan foydalaniladi. Buning uchun
ohak qoriladigan qutiga solinadi. Qutida kesak ohak mo‘l suv ta’siridan sutga
aylanadi. So‘ngra tinishi va suvsizlantirish uchun chuqurligi 1,5-2 m qoruvchi o‘raga
quyiladi. O‘ra yog‘och taxta yoki boshqa material bilan o‘ralgan. Shuning uchun ham
suv erga shimiladi.
Qurilishbop
qorishma
zavodda
ishlanadigan
hollarda
ohak
mexanizatsiyalashgan usulda quyidagi texnologik sxema bo‘yicha
ohak xamirga
aylantiriladi:
13-jadval
Havo separatorlarining texnik ta’rif-tavsifi
Ko‘rsatkichlar nomi
Separator tipi
379
268
2701
2702
G‘ilof diametri, mm
Vertikal valning aylanishlar soni
Elektr
dvigatelining
zarur
quvvati, kVt
Ish unumi (mayda tuyilish
darajasi 0085
nomerli elakda
qolgan
qoldiqqa
qarab
aniqlanadi), m/soat
15-18%
8-10%
3-5%
1-2%
0-0,5%
1800
375
4
2,5-3
2-2,5
1,5-2
0,75-1
0,4-0,6
2500
350
5,3
10-12
8-10
6-8
3-4
1,8-2,4
2800
310
7,6
18-20
12-15
10-12
5-6
3-4
3700
240
11
32-35
21-26
18-21
9-11
5-7
108
12-Rasm. Sundirilgan oxakning texnologik sxemasi
O‘raga solingan ohakning ostki qatlamlarida so‘nmagan yirik donalari ko‘p
bo‘ladi.
Binobarin, qorishmaga ostki qatlamdagi ohakni solishdan avval so‘nmagan
donalarni batamom ajratib tashlash kerak. Hozirda ohak ayrim hollardagina qo‘lda
so‘ndiriladi. Oz miqdorda bo‘lsa hamki, ohak xamiri mexanizatsiyalashgan
zavodlardan markaziy tartibda olib kelinadi.
5-10 mm o‘lchamda bir sidra maydalab olingan kesak ohak so‘ndirgichga
solinadi va sut holigacha so‘ndiriladi, so‘ngra maxsus qutilarda
talabdagidek xamir
hosil bo‘lganicha suvsizlantiriladi.
Gidrator ishlayotganda CaO kamaygani yoki ko‘payganini bilib borish uchun
ohak suti solishtirma og‘irligini tekshirib turish kerak (13-rasm).
Кесак охак омбори
Таъминлагичли бункер
Майдалагич
Таъминлагичли бункер
Сундиригич
Охак сут
Тиндиришкутилари
Истеъмолчига бериш
Охак хамир
Истеъмолчига бериш
109
13-Rasm . Solishtirma og‘irligi har xil ohak sutidagi CaO miqdori
Ohak suti xamir holigacha suvsizlantirilishi uchun sig‘imi 100 m
3
va bundan
ortiq filtirli idishlar ishlatiladi. Filtr diametri 50-60 mm li trubadan iborat, trubaning
boshidan oxirigacha qum bilan to‘lg‘azilgan teshikchalari bor.
Ortiqcha suv
teshikchalaridan idish baravari trubaga qumdan singib oqib tushadi,
ohak donalari
qumda ushlanib qoladi. Suv yig‘gichga tushadi. Filtrdan navbatdagi ohakni so‘ndirish
uchun foydalaniladi.
Idishlardagi ohak xamiri vibronasoslar bilan bo‘shatib olinadi. Ohak xamiri
vibratsiya ta’sirida oquvchan massaga aylanadi. Shuning
uchun ham uni nasoslar
bilan boshka joyga haydash mumkin. Sokin holatida quyuq massaning o‘zginasi
1
.
So‘ndirilgan ohak qorishma zavodlarida xamir va sut holida ishlatilishi
mumkin. Sut holida ishlatiladigan ohak suti suvsizlantirilmaydi va to‘g‘ridan-to‘g‘ri
qorishma qorgichga uzatiladi.
