101
7-LABORATORIYA ISHI
POLYARIMETRLARNI QIYOSLASH
Ishdan maqsad:
polyarimetr va saxarimetrlarni standart asosida
qiyoslashni
o‘rganish.
Vazifa:
polyarimetr va saxarimetrlarni tuzilishi va ishlash prinsiplarini
o‘rganish va
qiyoslash
natijalari
bilan tanishish.
Asboblar va qurilmalar
1. P
olyarimetr va saxarimetr
(laboratoriyaga oid);
2. Har xil konsentratsiyali qand eritmalari.
Nazariy qism
P
olyarimetr va saxarimetrlar suyuq va qattiq agregat xolatidagi moddalarni
qutblanish tekisligini burilish burchagini o‘lchash asosida suyuqlik tarkibidagi bir
xil moddani konsentratsiyasini aniqlash uchun mo‘ljallangan o‘lchash qurilmalari
hisoblanadi.
P
olyarimetrlar
asosan
ishlab
chiqarishning
kimyoviy
laboratoriyalarida, oziq-ovqat, farmatsevtika sanoatida va ilmiy-laboratoriyalarda
moddalar
tarkibini ham sifat tomonidan, ham miqdor tomonidan analiz qilish
uchun keng miqyosda qo‘llaniladi (8.1- rasm). Polyarimetr va saxarimetrlarni
qiyoslash metodikasini o‘rganishdan avval
polyarimetrlarning tuzilishi, ishlash
prinsipi va ular qanday yorug‘lik
nurlari asosida ishlaydi, tabiiy nur nima,
qutblangan nur nima, degan savollarga javob berishimiz kerak.
Maksvellning elektromagnit to‘lqin nazariyasiga ko‘ra, yorug‘lik nuri to‘lqin
uzunligi 4000 A
0
dan 8000A
0
gacha (=(4000 8000) A
0
; 1A
0
=10
-8
sm ) bo‘lgan
elektromagnit to‘lqinlardan iborat. YOrug‘lik to‘lqinini
tashkil qilgan
o‘zgaruvchan elektr maydon kuchlanganligi
)
Е
(
va magnit maydon