3 2 -§ . T U R K IS T O N D A 1 9 1 6 -Y IL G I V O Q E A L A R N IN G
O Q IB A T L A R I V A A H A M IY A T I
Q o‘zg‘olon xarakteriga ko ‘ra milliy-ozodlik ko‘ri-
nishida yuz berdi, chunki bu qo‘zg‘olonning asosiy
harakatlantiruvchi kuchi xalq ommasi edi. Ular m us
tamlakachilik tartiblariga qarshi qoTga qurol olib top-
talgan haq-huquqlari, din-u diyonatlari uchun tengsiz kurash olib bordilar.
Q o‘zg‘olonchilar Vatanning haqiqiy fidoyi farzandlari ekanliklarini amalda
isbotladilar. M islsiz jasoratlari bilan Vatan tarixi sahifalaridan munosib o ‘rin
egalladilar. Mazkur qo‘zg‘olonlargarus amaldorlaridan biri: «Urush frontlariga
yangi bir Turkiston fironti qo‘ shildi», — deb o‘lkadagi vaziyatga baho bergan edi.
Q o‘zg‘olonchilar mustamlakachi hukumatga qarshi oddiy ish qurollari
bilan jang olib bordi. Bundan tashqari ulam ing aksariyati dehqonlar, hunar
mandlar boTganligi va harbiy sohadan mutlaqo bexabar ekanligi qo‘zg‘o-
lonning magTubiyatga uchrashiga sabab boTdi. Ular Turkistonning turli
mintaqalarida mustamlakachilarga qarshilik ko‘rsatdilar. Shunday boTsa-da,
qo‘zg‘olonchilaming taktik va strategik uquvsizligi, ahillikda va birdamlikda
harakat qilmasligi pand berdi.
Q o‘zg‘olon xalq ommasi uchun juda katta y o ‘qotishlami olib keldi.
