|
Standartlashtirish va metrologiya bo‘yicha xalqaro tashkilotlar Reja
|
| bet | 1/4 | | Sana | 02.06.2023 | | Hajmi | 20.57 Kb. | | #69055 |
Bog'liq Standartlashtirish va metrologiya bo‘yicha xalqaro tashkilotlar Sobirova-R.A-biokimyo (1), 8-лекция, quduqlarni-ta-mirlashda-kaltyubing-texnologiyasidan-foydalanish (1), shuhart, Статья по SiC (4), Электросон, 11- maruza, 3 laboratoriya, Администрирование информационных сетей compressed, 2, 60730300-Nasos va kom stans loy, qurish va ish, 12 11 2022 Плагиатга жавоб хати Тураев Х С, nizom tyutor, 20-dekabr VIKTORINA YAPON MARKAZI bayonnoma, MIBICHT
Standartlashtirish va metrologiya bo‘yicha xalqaro tashkilotlar
Reja:
Xalqaro standartlashtirish tashkiloti (ISO).
Metrologiya sohasida qonunlashtiruvchi xalqaro tashkilot (MOZM).
Sifat bo‘yicha Yevropa tashkiloti (YeOK).
Sinov laboratoriyalarining akkreditlash bo‘yicha Xalqaro konferensiyasi (ILAK).
Yevropadagi iqtisodiy uyushma (YeES).
Standartlashtirish va metrologiya bo‘yicha arab tashkiloti (ASMO).
Turli xalqaro tashkilotlar standartlashtirish, metrologiya, sertifikatlashtirish sohalarida me’yoriy hujjatlarni ishlab chiqish, dunyo mamlakatlarini shu sohalardagi ilg‘or yutuqlarini umumlashtirish va bu sohalar bo‘yicha har xil yordam ko‘rsatish bilan Xalqaro standartlashtirish tashkiloti, Xalqaro elektrotexnika komissiyasi, metrologiya sohasida qonunlashtiruvchi Xalqaro tashkilot, sifat bo‘yicha Yevropa tashkiloti, sinov laboratoriyalarini akkreditlash bo‘yicha Xalqaro konferensiya, G‘arbiy Yevropa mintaqaviy va iqtisodiy tashkilotlari, standartlashtirish va metrologiya bo‘yicha Arab tashkiloti va boshqalar faol ishlab turibdi.
Xalqaro standartlashtirish tashkiloti
Birinchi standartlashtirish milliy tashkiloti – Britaniya Assotsiatsiyasi (Britich Enginezing Standards Accociation) 1901 yilda tashkil etilgan bo‘lib, biroz keyinroq, birinchi jahon urushi davrida Daniya byurosi, Germaniya qumitasi (1918 y), Amerika qumitasi (1918 y) va boshqalar tashkil topdi.
Standartlashtirish sohasidagi ishlar xalqaro markaz kerakligini taqozo qildi. Shu maqsadda 1926 yili standartlashtirish milliy tashkilotlarning Xalqaro Assotsiatsiyasi (ISA) paydo bo‘ldi. ISA ning tarkibiga 20 ta mamlakat vakillari kirdi.
1938 yili Berlin shahrida standartlashtirish boyicha Xalqaro sezd ochildi. Unda texnikaning turli sohalari boyicha 32 ta qumita va kichik qumitalar tuzildi. 1939 yili boshlangan ikkinchi jahon urushi ISA ning faoliyatini to‘xtatib qoydi.
Hozirgi Xalqaro standartlashtirish tashkiloti (International Standards Organization) 1946 – 1947 yillari tashkil topdi, uni qisqacha ISO deb yuritiladi. Bu nufuzli tashkilot Birlashgan Millatlar Bosh Assambleyasi tarkibida faoliyat ko‘rsatib, rivoj topmoqda.
ISO ning tuzilishidan ko‘zda tutilgan asosiy maqsad – xalqaro miqyosdagi mol almashinuvida va o‘zaro yordamni yengillashtirish uchun dunyo ko‘lamida standartlashtirishni rivojlantirishga ko‘maklashish hamda aqliy, ilmiy, texnikaviy va iqtisodiy faoliyatlar sohasida hamdo‘stlikni rivojlantirishdir.
Bu maqsadlarni amalga oshirish uchun:
dunyo ko‘lamida standartlarni va ular bilan bog‘liq bo‘lgan sohalarda uyg‘unlashtirishni yengillashtirish uchun choralar ko‘rish;
xalqaro standartlarni ishlab chiqish va chop etish (agar har bir standart uchun uning faol tashkiliy va kichik qumitalarining ikkidan uch qismi ma’qullab ovoz bersa va umumiy ovoz beruvchilarning to‘rtdan uch qismi yoqlab chiqsa, standart ma’qullanishi mumkin);
o‘z qumita a’zolarining va texnikaviy qumitalarning ishlari haqida axborotlar almashinuvini tashkil qilish;
sohaviy masalalar boyicha manfaatdor bo‘lgan boshqa xalqaro tashkilotlar bilan hamkorlik qilish ko‘zda tutiladi.
ISO rahbar va ishchi qumita idoralaridan tashkil topgan. Rahbar idoralari tarkibiga Kengashning yuqori idorasi – Bosh Assambleya, Kengash, ijroiya byurosi, texnikaviy byuro, kengashning texnikaviy qumitalari va markaziy sekretariati kiradi.
ISO da prezident, vitse – prezident, g‘aznachi va bosh sekretar lavozimlari mavjud. Bosh Assambleya – ISO ning Oliy Rahbari bo‘lib, ISO ning yig‘ilishi uch yilda bir marta bo‘ladi. Uning sessiyasida prezident uch yil muddat bilan saylanadi.
Bosh Assambleya o‘tkazish vaqtida sanoat sohasida yetakchi mutaxassislar ishtirokida xalqaro standartlashtirishning muhim muammolari va yo‘nalishlari muhokama qilinadi.
ISO kengashi yiliga bir marta o‘tkazilib, unda tashkilotning faoliyati, xususan, texnikaviy idoralarning tuzilishi, xalqaro standartlarning chop etilishi, kengash idoralarining a’zolarini hamda texnikaviy qumitalarning raislarini tayinlaydi va boshqa masalalar ko‘riladi.
ISO tashkilotining kengashiga quyidagi byuro va komitetlar buysunadi.
1. PLAKO – texnik byuro;
2. STAKO – standartlashning ilmiy tamoyillarini o‘rganuvchi komitet;
3. KASKO – muvofiqlikni baholash komiteti;
4. INKO – ilmiy texnikavii axborot komiteti;
5. DEVKO – rivojlanayotgan mamlakatlarga yordam ko‘rsatuvchi tashkilot;
6. KOPOLKO – iste’molchilar manfaatlarini himoya qiluvchi komitet;
7. REMKO – standart namunalari boyicha komitet.
ISO tashkilotining rasmiy tillari – ingliz, rus, fransuz tillari hisoblanadi.
Respublikamiz mustaqillikka erishgandan so‘ng erishgan muhim yutuqlaridan biri – bu uning 1992 yilda ushbu nufuzli xalqaro tashkilotga 92 – nchi davlat sifatida qabul qilinishi bo‘ldi. O‘zbekiston Respublikasi ISO ning teng xuquqli a’zolaridan biri hisoblanadi.
|
| |
