Yüklərin xassə və keyfiyyətini müəyyən edən amillər




Download 1.22 Mb.
Pdf ko'rish
bet3/70
Sana10.12.2022
Hajmi1.22 Mb.
#33964
TuriMühazirə
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   70
Bog'liq
Yuk-Dashimalari-Mühazirə-Suallar
Jason Carrier - Hayattan Almamız Gereken 100 Ders(tr), 3 tikinti, təqdimatın yazı forması-2022, Törəmənin həndəsi mənası, Cəmiyyətinin sosial psixologiyası, Qanaxmalar və Hemostaz, Müstəvi üzərində düz xətt tənliklər, nformatikanin saslari, informatika və proqramlaşdırma-2, [kitabyurdu.org] ali-riyaziyyat, 1 d di ard c ll q v onun verilm sullar , 161 Sərbəst işlər-1
Yüklərin xassə və keyfiyyətini müəyyən edən amillər. 
N
əqletmə və saxlanma zamanı yükün kütləsində kəmiyyət və keyfiyyət 
d
əyişikliyi baş verə bilər. Adətən, bu dəyişikliklərkənar amillərin təsiri ilə izah 
olunur.
Yüklərin keyfiyyətinə havanın rütubəti, temperaturu və qaz tərkibi, tozluluğu, 
mikrobioloji orqanizml
ərin movcudluğu və işıq böyük təsir edir. 
Texnikada normal barometrik t
əzyiq 101,325 kPa ( 1 atm ) olarkən temperaturu 
20
0
C, nisbi 
rütubəti 70% olan hava standart atmosfer adlandırılır. Normal şərait 
dedikd
ə isə 0
0
C v
ə 101,325 kPa təzyiq başa düşülür. 
Quru hava yükün qurumasına səbəb olur və bəzi yüklərin ( dəri, sap, quru balıq 
v
ə s. ) texnoloji xassələrini və xarici görünüşünü pisləşdirir. Rütubətli hava 
kifl
ənməyə və məhsullarda çürümə prosesinin inkişafına səbəb olur, yükün 
kütləsində ( taxıl, quru dəri, ət məhsulları və s.) öz – özünə qızmaya və nəticədə 
m
əhsulun xarab olmasına gətirən biokimyəvi prosesləri aktivləşdirir.
Yüklərə olan mexaniki təsirlərstatik və dinamik yüklər ( zərbələr ) şəklində olur. 
Statik t
əsirlərin maksimal qiyməti üst – üstə yığılmış aşağı sıralarında hiss edilir. 
Bu yuxarı yığılmış yüklərin təsiri ilə izah olunur. 
Dinamik z
ərbələr ayrı – ayrı yük yerləri müəyyən hündürlükdən düşdükdə, 
yükləmə - boşaltma işləri yerinə yetirilərkən yüklər bir – birinə dəydikdə, manevrlər 
zaman
ı yükün kuzaya çırpılmasında, hərəkət tərkibinin, xüsusilə nahamar yolla
h
ərəkətində yaranan titrəyişlər və yırğalanmalar zamanı yaranır. 
Ətraf mühitlə qarşılıqlı təsir heyvani və bitki mənşəli yüklərdə müxtəlif biokimyəvi 
prosesl
ərin getməsinə səbəb olur. Bu proseslərin avtoliz, tənəffüz, yetişmə, 
n
əmliyin itirilməsi, tərləmə və cücərmə məhsulun özündə baş verən proseslər 
n
əticəsində 
yaranırsa, 
çürümə, 
qıcqırma 
və 
kifl
ənmə 
is
ə 
müxtəlif 
mikroorqanizml
ərin fəaliyyətinin nəticəsidir. 
Avtoliz 
ət tütün məmulatlarında, un və bəzi yüklərdə müşahidə olunur və 
m
əhsulda olan zülal, karbohidrat və yağların parçalanması nəticəsində onun 
toxumalarının həll olunmasından ibarətdir. 



T
ənəffüs prosesi canlı orqanizmlər hesab olunan bitki mənşəli yüklər ( taxıl, 
t
ərəvəz, meyvə və s.) üçün xarakterikdir. Tənəffüs zamanı karbohidratların, 
yağların və digər üzvi birləşmələrin oksigenlə oksidləşməsi prosesi gedir. 
Yetişmə ( dəymə ) prosesi taxıl, tərəvəz, mevvələr üçün xarakterikdir. Bu zaman 
taxılda şəkərin nişastaya, meyvə və tərəvəzdə isə nişastanın şəkərə çevrilməsi 
prosesi gedir. 
N
əmliyin buxarlanması meyvə və tərəvəzin təzə - tərliyinin itirilməsinə və onların 
əzilib bürüşməsinə, nəticədə həm məhsulun xarıcı görünüşünün, həm də dadının 
itrilm
əsinə gətirib çıxarır. 
Meyv
ə və tərəvəzdə tərləmə, iki – isti və soyuq – hava kütləsinin görüşməsi 
zamanı baş verir. 
Cücərmə ( göyərmə ) tərəvəz və taxıl bitkilərində baş verir. Bu proses intensiv 
t
ənəffüslə müşaiət olunur. 
Qıcqırma 
mikroorqanizmlərin 
f
əaliyyəti 
n
əticəsində 
karbohidratların 
parçalanması prosesidir. 
Çürümə ( iylənmə, qoxuma ) eyni adlı bakteriyaların təsirinəticəsində zülal 
madd
əsinin parçalanması prosesidir. 
Kifl
ənmə zamanı ərzaq yüklərinin üzərində ağ selikli qat ( ərp ) yaranır və bu qat 
getdikc
ə sarı, çəhrayı və nəhayət, qara rəng alır. 

Download 1.22 Mb.
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   70




Download 1.22 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



Yüklərin xassə və keyfiyyətini müəyyən edən amillər

Download 1.22 Mb.
Pdf ko'rish