|
Talab omili
|
| bet | 1/4 | | Sana | 12.01.2024 | | Hajmi | 261,17 Kb. | | #135678 |
Bog'liq 1492247052 66085 Talab omili
Reja:
- Talab tushunchasi.
- Talab qonuni.
- Talabga ta`sir etuvchi omillar.
4. Bozor muvozanati.
- Talab tushunchasi. Talab qonuni. Talabga ta`sir etuvchi omillar.
Talab – bu narxlarning mavjud darajasida sotib olinadigan tovar (xizmat) lar miqdori.
Talab turlari:
Individual (yoki yakka) talab – alohida shaxs, oila va boshqa subyektning tovar (xizmat) larning muayyan to`plamiga bo`lgan talabi.
Bozor talabi – alohida iste`molchilarning talablari yig`indisi.
Talab darajasini belgilab beruvchi asosiy omil narx hisoblanadi. Boshqa sharoitlar o`zgarmay qolganda narxlarning o`zgarishi (pasayishi yoki ko`tarilishi) sotib olinadigan tovarlar miqdorining o`zgarishiga (ortishi yoki kamayishi) olib keladi.
Narx darajasi va sotib olinadigan tovarlar miqdori o`rtasidagi teskari yoki qarama –qarshi bog`liqlik talab qonuni deyiladi.
100
200
300
400
500
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
A
B
V
G
D
E
P(so`m)
Narx
Miqdor Q (kg)
Talab egri chizig`i.
Real iqtisodiy hayotda shunday holat ham yuz berishi mumkin, ya`ni ayrim tovarlarga narxlar o`sishi bilan ularga bo`lgan talab kamaymasdan balki ortib boradi. Bu holat Giffen samarasi deb ataladi R.Giffen kambag`al oilalar kartoshga qimmatligiga qaramasdan uni iste`mol qilish hajmi ortib borishini kuzatib, bu samarani izohlab beradi. Uning sababi oddiy, narx o`sganda kambag`al oilalar go`sht sotib olishdan umuman voz kechib, ko`p bo`lmagan daromadlarning barchasini kartoshka sotib olishga sarflaydi.
Talabga narxdan tashqari ta`sir etuvchi omillar:
- Iste`molchi pul daromadlari;
- Iste`molchi didi;
- O`rnini bosuvchi tovarlar narxi;
- Bozordagi iste`molchilar soni;
- Narx va daromadlar o`zgarishining kutilishi;
- Iste`molchidan olinadigan soliqlar darajasi.
Daromadlar o`zgarishi bilan talab to`g`ri mutanosiblikda o`zgaradigan tovarlar oliy toifali tovarlar deyiladi. Daromadlar kamayganda talab oshadigan tovarlar past toifali tovarlar deyiladi.
|
| |
