Tarmoq texnologiyalari

244 
oqimi (odatda tovushli va video axborot) tushuniladi.
Ma’lumotlarning multimediyali oqimlari uzoqlashtirilgan interaktiv 
xizmatlarni taqdim etish maqsadida telekommunikatsiya tarmoqlari 
bо‘yicha uzatiladi. Tarmoq foydalanuvchilariga taqdim etiladigan 
multimediya xizmatlarining bugungi kunda eng kо‘p tarqalganlari 
videotelefoniya, multimediyali ma’lumotlarni yuqori tezlikda uzatish 
hisoblanadi. 
Taqdim etiladigan xizmatlarning turiga bog‘liq holda multimediyali 
trafikning ikki asosiy turi ajratiladi: 
1. Foydalanuvchilar о‘rtasida real vaqt miqyosida axborotni uzatish 
uchun multimediyali xizmatlarni taqdim etadigan real vaqt trafigi. 
2. Zamonaviy telekommunikatsiya tarmog‘ining an’anaviy 
taqsimlangan xizmatlari bilan tashkil etiladigan oddiy ma’lumotlar 
trafigi, jumladan, elektron pochta, fayllarni uzatish, virtual terminal, 
ma’lumotlar bazasiga uzoqlashtirilgan kirish va boshqalar.
Real vaqt trafigini qо‘llab-quvvatlovchi xizmatlarga misol sifatida 
quyidagilarni keltirish mumkin: IP-telefoniya, yuqori sifatli tovush, 
videotelefoniya, videokonferens aloqa, masofadan turib tibbiy xizmat 
kо‘rsatish (diagnostika, monitoring, konsultatsiya), videomonitoring, 
keng eshittirishli video, raqamli televideniye, radio va televizion 
dasturlarni olib kо‘rsatish. 
5.2.2. Transport sathining funksiyalari 
Transport 
satxi 
oxirgi 
tizimlarda 
bajarilayotgan 
amaliy 
jarayonlarga xizmatlarni bevosita taqdim etadi. Transport satxi protokoli 
turli xostlarda bajarilayotgan amaliy jarayonlar orasidagi mantiqiy 
ulanishlarni ta’minlaydi (12.1-rasm). Ilovalar nuqtai nazaridan, mantiqiy 
ulanish –jarayonlar orasidagi real bog‘lanish marshrutizatorlar va turli 
aloqa liniyalarining uzundan uzoq zanjirlari yordamida amalga 
oshirilishiga qaramasdan, jarayonlarni bevosita bog‘lovchi kanaldir. 
Mantiqiy ulanish fizik infrastrukturadan mustaqil ravishda jarayonlarga 
ma’lumot almashtirish imkonini beradi. 
Transport satxi protokollari oxirgi tizimlar tomonidan qo‘llab 
quvvatlanadi, 
lekin 
marshrutizatorlar 
tomonidan 
qo‘llab 
quvvatlanmaydi. Marshrutizatorlar tarmoq satxi xabarlarini qayta 
tshlashadi va transport satxidagi xabarlarga xech qanday ta’sir 
ko‘rsatmaydi. 
Internetda (aniqrog‘i TCP/IP protokolini qo‘llab-quvvatlaydigan 
istalgan kompyuter tarmog‘ida) transport satxining ikkita protokoli 

245 
mavjud 
- 
UDP 
(User 
Datagram 
Protocol 
– foydalanuvchi 
deytagrammalari protokoli) protokoli va TCP (Transmission Control 
Protocol – uzatishni boshqarish protokoli) protokoli. UDP protokoli 
ilovalarga mantiqiy ulanish o‘rnatmasdan ishonchsiz ma’lumotlar 
uzatish xizmatini taqdim etadi, aksincha, TCP protokoli mantiqiy 
ulanish o‘rnatib, ishonchli ma’lumotlar uzatish xizmatini taqdim etadi. 
Yangi ilovani yaratayotganda ishlab chiqaruvchi o‘z mahsuloti uchun 
transport satxining ikkita protokoldan birini tanlashi lozim.

Download 7,35 Mb.