173
HDSL
1.54 dan 2
Mbit/s gacha
1.54 dan 2
Mbit/s gacha
3650 m
2
HDSL2
1.54 dan 2
Mbit/s gacha
1.54 dan 2
Mbit/s gacha
3650 m
1
SHDSL
192 Kbit/s dan
2.3 Mbit/s
gacha
192 Kbit/s dan
2.3 Mbit/s
gacha
7500 m
1
VDSL
16 Mbit/s
52 Mbit/s
1200 m
1
VDSL2
100 Mbit/s
100 Mbit/s
150 m
1
SDSL
2.3 Mbit/s
2.3 Mbit/s
6700 m
1
MSDSL
2 Mbit/s
2 Mbit/s
8800 m
1
IDSL
144 Kbit/s
144 Kbit/s
10700 m
1
•
ko‘pgina xDSLlar turlicha maqsadlarda qo‘llaniladi;
•
ko‘p o‘chraydigan asimmetrik xDSLlar odatda Internetga aloqa
uchun qo‘llaniladi va xonadon sektoriga mo‘ljallangan narxni
ta’minlaydi;
•
simmetrik xDSLlar, asosan kommersion sektorlarda va ishchi
tavsiflar, shunga o‘xshagan maxsuslashgan “nuqta-nuqta”
kanallari yoki
yuqori tezlikli xizmatlar uchun talab qilinadi.
HFC ga koaksial ulanish
HFC – Hybrid Fiber Coaxial Cable ulanish, kabelli televideniya
liniyasida ma’lumotlarni uzatish uchun qo‘llaniladi (4.2.10-rasmga
qarang). Koaksial kabel va kuchaytirgichdan tashkil
topgan taqsimlovchi
uskuna, ovozli eshittirishlarni tarmoq orqali amalga oshiradi, unga
yuzlagan uylar ulangan.
4.2.10-rasm. HFC ga ulanishni tashkillashtirish prinsipi
174
Optik tolali kabel, foydalanuvchilarga (500-5000 ab)
koaksial
kabel orqali ulangan taqsimlovchi qurilmani uzatkich bilan ulaydi. HFC
uchun foydalanuvchida kabelli modem o‘rnatilgan bo‘lishi kerak. SNG
mamlakatlarida HFC qo‘llanilmaydi.
FTTx orqali ulanish
FTTx ((Fiber To The “x”) ssenariysining yoyilishi FTTx
arxitekturasining 3 parametri kombinatsiyasiga bog‘liq:
–
"x" nuqta holati abonentda;
–
abonentlar orasida va operator aloqa uzeli binosida (xonadon
pod’ezdi, ko‘chadagi shkaflarda va hokazo);
–
optik tarmoqlarda "x" nuqtagacha ma’lumotlarni
yetkazish
agregatsiya/taqsimlash texnologiyasi;
–
faol Ethernet yoki har xil turdagi PONdan birortasi;
–
o‘tkazuvchanlik qobiliyatini oshirish va tolalar miqdorini
kamaytirish uchun spektral zichlashtiruvchi texnologiyalar (asosan,
CWDM).
"x " nuqtadan keyin ulanish texnologiyasi qoida bo‘yicha, xDSL,
Ethernet yoki mis kabel bo‘yicha DOCSIS;
–
simsiz ulanish (Wi-Fi).
FTTx
texnologiyasi guruxi o‘ziga bir necha turdagi
texnologiyalarni biriktiradi (4.2.11-rasmga qarang):
•
FTTA (Fiber To The Apartment) — yashaydigan uyning
xonadonigacha optik kabel tolasini o‘tkazish;
•
FTTB (Fiber To The Building) — binogacha
optik kabel tolasini
o‘tkazish;
•
FTTC (Fiber To The Curb) — kabelli shkaf o‘rnatilgan joygacha
optik kabel tolasini o‘tkazish;
•
FTTH (Fiber To The Home) — yashaydigan uygacha optik kabel
tolasini o‘tkazish;
•
FTTO (Fiber To The Office) — ofisgacha optik kabel tolasini
o‘tkazish;
4.2.12-rasmda FTTH texnologiyasi bo‘yicha Internetga ulanishni
tashkil etish tamoyili ko‘rsatilgan. OLT - optical line terminal –optik
liniya terminali (yakuni),
stansiyada joylashgan, protokollarni qayta
ishlashni,
transportlashtirishni
va
axborotli
xizmatlar
oqimini
taqsimlashni amalga oshiradi.
ONU - optical network terminator –optik tarmoq bloki, ulanish
tarmog‘i tomonda joylashgan va abonentlarga
tarmoqqa ulanishni
175
taqdim etish uchun xizmat qiladi. OLT va ONU optik uzatish tizimi
orqali ulanadi, OLT, ONU ni boshqaradi, bir nechta ONUga ulanishi
mumkin.
Har
bir uyda, maxsus ajratilgan optik tolali kabel bilan splitterga
ulangan ONT o‘rnatilgan. Slitter bir nechta (<100) uylardan chiqqan
tolalarni, TK provayderi tomonidagi OLT bilan bitta umumiy optik
kabel orqali ulaydi.