Qoʻl mehnatiga asoslangan axborot tizimlari shu bilan
xarakterlanadiki, unda axborotlarni qayta ishlash operatsiyalari inson
tomonidan bajariladi.
Avtomatlashtirilgan axborot tizimlari —
boshqaruv
funksiyalarining bir qismi (tizimcha) yoki maʻlumotlarni qayta ishlash
Avtomat ravishda, boshqa qismi inson tomonidan bajariladi.
Avtomatlashgan axborot tizimlari — maʻlumotlarni qayta
ishlashning barcha boshqaruv funksiyalari texnik vositalar bilan amalga
oshiriladi (masalan, texnologik jarayonlarni avtomat boshqarish).
Axborot tizimlari sohasiga koʻra quyidagicha boʻlinadi:
— ilmiy tadqiqot;
— avtomatlashtirilgan loyihalashtirish;
— tashkiliy boshqaruv;
— texnologik jarayonlarni boshqarish.
Ilmiy tadqiqot axborot tizimlari ilmiy xodimlar faoliyatini
avtomatlashtirish, statistik axborotlarni tahlil qilish, tajribalarni
boshqarishga moʻljallangan.
Avtomatlashtirilgan loyihalashtirish axborot tizimi muhandis-
loyihalovchilar va yangi texnikalarni (texnologiyalarni) ishlab
chiquvchilar mehnatini avtomatlashtirishga moʻljallangan.
Bunday axborot tizimlari quyidagilarni amalga oshirishga yordam
beradi:
— yangi mahsulotlar va ularni ishlab chiqarish texnologiyalarini
yaratish;
— turli muhandislik hisoblari (mahsulotning texnik parametrlarini
aniqlash, chiqim meʻyorlari — mehnat, materiallar va shu kabilar);
— grafik hujjatlarni tayyorlash (chizmalar, tuzilmalar, rejalar);
— loyihalashtirilayotgan obyektlarni modellashtirish;
— raqamli dasturiy boshqarish stanoklari uchun boshqaruvchi
dasturlar yaratish.
Tashkiliy boshqaruv axborot tizimi maʻmuriy
xodimlar
(boshqaruv) funksiyasini avtomatlashtirish uchun moʻljallangan. Bunday
axborottizimiga sanoat (korxonalar), nosanoat (banklar, birjalar, sugʻurta
13
kompaniyalari, mehmonxonalar va shu kabilar) hamda alohida ofis (ofis
tizimlari) kabi obyektlarni boshqarish taalluqlidir.
