yoritadi. Bu kunlam i
bahorgi va
kuzgi teng kunlik deyiladi. 22
dekabrda esa Yer Janubiy yarimshari bilan Quyoshga qarab turadi.
Shimoliy yarimsharda kun eng qisqa, tun esa eng uzun bo‘ladi. Bu
vaqtda Janubiy yarimsharda yoz, Shimoliy
yarim sharda esa qish
bo‘ladi. 22 dekabrni
Quyoshning qtshkl turish kuni deyiladi.
Qutbiy doiralar qutb kuni va qutb tuni bo‘ladigan joylaming che-
garasidir. Shu chegarada yozda bir sutka
qutb kuni va qishda bir
sutka qutb tuni bo‘ladi. Qutblarda esa qishda 178 sutka tun, yozda
186 sutka kunduzi boiadi.
Tropik chiziqlar. Globus, Yarimsharlar xaritalarida 23,5° shimo
liy va janubiy kengliklardan uzuq-uzuq chiziqli parallel o ‘tkazilgan.
Bu parallel tropik chiziqlardir.
Shimoliy yarimshardagisi Shimoliy
tropik, Janubiy yarimshardagisi
Janubiy tropik deyiladi.
Quyosh yozgi turishi kunida Yer yuzining shu kengliklarida tush
vaqtida qoq tepa(zenit)ga keladi. Ertasidan
boshlab Quyoshning
ufqdan balandligi asta pasaya boshlaydi. Janubiy va Shimoliy tropik
chiziqlari oralig‘ida bir yilda Quyosh ikki marta qoq tepaga kela
di. Shimoliy tropikdan shimolda va Janubiy tropikdan janubda
esa Quyosh hech qachon qoq tepa(zenit)ga kelmaydi.
