|
Tekshirishning molekulyar-genetik usullari
|
| bet | 1/6 | | Sana | 17.12.2023 | | Hajmi | 0,49 Mb. | | #121581 |
Bog'liq PCR Tekshirishning molekulyar-genetik usullari Polimeraza zanjiri reaktsiyasi (PCR) 1983 yilda amerikalik olim Kari Mullis tomonidan ixtiro qilingan. - Polimeraza zanjiri reaktsiyasi (PCR) 1983 yilda amerikalik olim Kari Mullis tomonidan ixtiro qilingan.
- Usulning prinsipi DNK polimeraza fermenti yordamida primerlar bilan chegaralangan DNK bo’lagini ko'paytirish (amplifikatsiya).
- Har bir keyingi ko’paytirish sikli uchun DNKning asl qismi ham, yangi sintez qilingan fragmentlar (amplifikatlar) ham ikki barobar ortadi.
- Natijada, fragmentlar soni geometrik ravishda oshadi (zanjir reaktsiyasi). 30-40 sikldan so'ng ularning soni bir necha milliarddan oshadi, bu DNKdagi o’zgarishni turli usullar yordamida aniqlash imkonini beradi.
Amplifikatsiya (lotincha amplificatio — mustahkamlanish, koʻpayish), molekulyar biologiyada — DNK nusxalari sonining koʻpayishi. Hujayrada ko'payish DNK replikatsiyasi natijasida sodir bo'ladi, sun'iy sharoitda polimeraza zanjiri reaksiyasi yordamida DNK nusxalari sonining ko'payishiga erishiladi. - Amplifikatsiya (lotincha amplificatio — mustahkamlanish, koʻpayish), molekulyar biologiyada — DNK nusxalari sonining koʻpayishi. Hujayrada ko'payish DNK replikatsiyasi natijasida sodir bo'ladi, sun'iy sharoitda polimeraza zanjiri reaksiyasi yordamida DNK nusxalari sonining ko'payishiga erishiladi.
- Primer - bir zanjirli DNK yoki RNK bilan komplementar ravishda bog'langan erkin 3'OH guruhiga ega bo'lgan qisqa oligo- yoki polinukleotidlar ketma-ketligi; Uning 3' uchidan DNK polimeraza polidezoksiribonukleotid zanjirini kengaytira boshlaydi.
PZR tekshiruvining bosqichlari - 1. Nuklein kislotalarning izolyatsiyasi. Birinchi bosqichda barcha DNK (DNK o'z ichiga olgan mikroorganizmlar uchun) yoki RNK (NASBA usuli yoki RNK o'z ichiga olgan viruslar uchun) o'rganilayotgan materialdan ajratiladi.
- 2. PZR yoki amplifikatsiya. Birinchi bosqichda ajratilgan DNK nukleotidlar, PCR buferi, polimeraza va primerlar aralashmasini o'z ichiga olgan eritmaga qo'shiladi. PCR quyidagicha amalga oshiriladi: birinchi navbatda, reaktsiya aralashmasi 90-94 ° S haroratgacha qizdiriladi, bu bilan DNK denatüratsiyasiga olib keladi, so'ngra primerlarning nukleotidlar ketma-ketligiga qarab harorat 50-70 ° C gacha kamayadi, shuning uchun tavlanish qat'iy bir-birini to'ldiruvchi hududlarda sodir bo'ladi va nihoyat, aralashmada DNK polimeraza ishlashi uchun optimal haroratni o'rnatadi. Ushbu sikllar takrorlanganda, primerli joylar orasida joylashgan DNK bo'limining nusxalari soni geometrik ravishda ortadi.
- 3. Natijalarni tahlillash. To'plangan amplifikatsiya mahsulotlari (primerli joylari orasidagi ko'p sonli DNK nusxalari) gel elektroforezi bilan aniqlanishi mumkin. Bundan tashqari, floresan yorliqli problardan foydalanilganda, salbiy nazoratga nisbatan floresansning o'zgarishi natijalarini hisobga olish mumkin.
|
| |
