3.4.Yevropa temir yo'llarining ilk rivojlanishi
O'rta asrlarda insonlar asosan piyoda yoki ot ulovlarida yurishgan va ulovlarning aksariyati asosan mahsulotlarni tashish uchun xizmat qilgan.
Dastlabki temir yo'l izlari XVII asrlarda bunyod etilgan bo'lib, XVIII asrda kon va shaxtalarda otlar yordamida tortiladigan vagonlardan iborat bo'lgan. Bunday turdagi tashish usuli toshlarning ustida yoki yog’och balkalarning yuzasida amalga oshirilgan bo'lsa, keyinchalik tashiladigan yuklarning miqdori oshib borishi bilan o'z samarasini yo'qotib borgan. Ishlab chiqarish va sanoatning rivojlanib borishi natijasida hamda tashiladigan yuklar hajmining oshib borishi yog’och balkalarni cho'yandan yasalgan izlarga almashtirish yoki maxsus cho'yandan yasalgan likobchasimon jihozlarni qo'llashni keltirib chiqardi. Chunki, yog’och balkalarning ustida sudralayotgan katta miqdordagi yuklar yog’och balkalarning tez yemirilishiga olib kelar edi.
Shundan so'ng birinchi marotaba gardishli g’ildiraklarning qo’llanilishi qirrali bo'lgan relslardan foydalanishini takomillashtirish imkoniyatini yaratdi.
XIX asrning boshiga kelib bug’ yordamida harakatlanuvchi lokomotivlar ishlab chiqarila boshlandi va ushbu lokomotivlar yordamida og’ir g’ildirak o'qlari yuklarni ko'tarib turishi uchun yetarli darajada quvvatga ega bo'lgan cho'yandan yasalgan relslar, keyinchalik esa po'lat relslardan foydalanish rivojlanib bordi.
Mohiyatan olganda, ushbu cho'yan yoki po'latdan yasalgan temir yo'l izlari nafaqat o'zini balki vagonlarga yuklangan yuklarni xavfsiz tashib berish funksiyasiga ega bo'lgan va hozirgi vaqtda ham bu asosiy vazifa bo'lib kelmoqda.
birlari bilan yaqin hamkorlikda va o'zaro hurmat bilan harakat qilsalar barcha sohalarda yuqori natijalarga erishadilar. Shuning uchun ham yuqorida ta'kidlanganidek, barcha soha vakillarining fikrlarini umumlashtirgan holda temir yo'l ishini ham e'tibordan chetlashtirmay harakat qilish lozimligi talab etilad.
Boshqaruv
Tashishlar jarayonini ta’minlovchi Tashishlarda xizmat Ta’mirlash ishlab Ta’mirlash qurilish Ijtimoiy
Yo’l xo’jaligi boshqarmasi*
Elektr ta’minoti markazi*
Lokomotivlardan foydalanish boshqarmasi*
Texnika va texnologiya nazorati boshqarmasi*
Yagona dispetcherlik markazi*
Harbiylashtirilgan qo’riqlash boshqarmasi*
Signalizasiya va aloqa markazi
Vagon xo’jaligi boshqarmasi
Yuk va tijorat ishlari boshqarmasi*
“O’ztemiryo’lhisobkitob” markazi*
Axborot hisoblash markazi*
Statistika va hisobga olish boshqarmasi*
“Yo’lreftrans” OAJ
“Granit” AJ
Oquv yurtlari 4 ta
bo’linmalar ko’rsatuvchi korxonalar chiqarish va ishlab chiqarish infratuzilmalar
korxonalari I nfratuzilmalari
“O’ztemiryo’lyo’lovchi” OAJ
“O’ztemiryo’lta’mirmash” korxonasi
Kapital qurulish direksiyasi*
Sog’liqni saqlash muassasalari 16 ta
“Toshtemiryo’lloyiha” OAJ
“O’zvagonta’mir” OAJ
“O’ztemiryo’lkonteyner” OAJ
Temir yo’lchilar markaziy madaniyat saroyi
“Eyvalekmaxsustemirbeton” AJ
“Toshkent yo’lovchi vagonlarini ta’mirlash zavodi” OAJ
“Nazarbek” dam olish sanatoriyasi
“O’ztemiryo’lekspedisiya” UK
“Temiryo’lyonilg’ita’min” boshqarmasi*
Binolar va inshoatlarga xizmat ko’rsatish direksiyasi*
Mintaqaviy temir yo’l uzellari
Toshkent MTU
Qo’qon MTU
Buxoro MTU
Qo’ng’irot MTU
Qarshi MTU
Termiz MTU
– aktsiyalar paketini professional boshqaruvchi kompaniya ishonchli boshqaruviga bergunga qadar
* – yuridik shaxs bo’lmagan tarkibiy bo’linmalar
MTU – mintaqaviy temir yo’l uzeli
1.1-rasm. “O’TY” AJ ning tashkiliy tuzilmasi
Boshqaruv raisi
Rejim bo’yicha katta yordamchi 1 kishi
Raisning birinchi o’rinbosari
Bosh menedjer-bosh muhandis
Rais o’rinbosari
Rais o’rinbosari
Maxsus xizmat 8 kishi
Iqtisodiy tahlil va prognozlashtirish boshqarmasi 15 kishi
Strategik rivojlantirish boshqarmasi 8 kishi
Kadrlar o’quv yurtlari boshqarmasi 11 kishi
Moliya va buxgalteriya hisobi boshqarmasi 21 kishi
Xususiylashtirish va qimmatli qog’ozlar boshqormasi 6 kishi
Tashishlarni tashkil etish boshqarmasi 11 kishi
Investisiya dasturlari bo’limi 3 kishi
Mehnat muhofazasi va texnika xavfsizligi bo’limi 3 kishi
Yuridik boshqarma 5 kishi
Yagona dispetcherlik markazi
Yuk va tijorat ishlari boshqarmasi
| 