Texnik ijodkorlik va konstruksiyalash h. O. Uzoqov, H. O. Jo’rayev, sh. H. Quliyeva, A. R. Jo’rayev, M. N. Karimova, D. P. Nazarova

~ 65 ~ 
faoliyatlarida ishtirok etadilar. Bunda ular texnik, texnologiya, ishlab 
chiqarishni tashkil qilish bo`yicha ilmiy tekshirish, konstruktorlik 
ishlarni amalga oshirishda xizmat qiladilar. 
O`quvchilar texnik ijodkorligi mazmunini
rivojlantirishning asosiy yo`nalishlari 
Bizning asrimiz fan-texnika yutuqlarining mislsiz darajada 
taraqqiy etishi, hamda bu taraqqiyot natijalarining oddiy insonlar 
hayotiga juda qisqa muddatlarda keng kirib kelayotganligi bilan 
tavsiflanadi. Mana shunday taraqqiyot omillaridan biri bu shubhasiz 
yangi axborot texnologiyalaridir. Bugungi kunda hayotimizning hech 
bir sohasini, jumladan ta’lim tizimini ham yangi axborot 
texnologiyalari (YaAT) hamda uning asosi bo`lgan komp’yuterlarsiz 
tasavvur etib bo`lmaydi. 
Axborotlarni qabul qilish, qayta ishlash va yangi axborotni yaratish 
bilan shug`ullanuvchi texnologiyalarni komp’yuterlar asosida joriy 
etish, ya’ni belgilangan faoliyat turini amalga oshiruvchi komp’yuter 
va unda joriy etilgan dasturiy ta’minotni yuritish majmuasi yangi 
axborot texnologiyasi deb yuritiladi. Axborotlar davri hisoblangan 
bugungi kunda tarixda birinchi marotaba insoniyat faoliyatining 
ko`plab sohalari moddiy buyumlar bilan emas, balki axborotlarni qayta 
ishlash bilan bog`liq bo`lmoqda. Shu sababli, bugungi kunda yoshlarni 
axborot davrida yashash va ishlashga o`rgatish, ularda axborotlarni 
yig`ish, tartib va tahlil qilish, uni uzatish ko`nikmalarini shakllantirish 
muhim ahamiyat kasb etadi. Bular o`z navbatida, o`quvchilarning 
ko`plab qobiliyatlarini, shu jumladan, ijodkorlik qobiliyatlarini 
rivojlantirishda ham muhim asos vazifasini o`taydi, chunki har qanday 
yangi g`oyani taklif qilishdan ilgari qaralayotgan sohani batafsil 
o`rganib chiqish, yangi axborotlarni topish va uni tavsiya etilayotgan 
yechim bilan bog`lashni o`rganish lozim bo`ladi. Bu vazifalarni amalga 
oshirish uchun bo`lsa, albatta oddiy inson xotirasida saqlab 
bo`lmaydigan darajada katta hajmdagi axborotlarni qayta ishlash talab 
etiladi. YaAT imkoniyatlari ushbu muammoni avtomatlashgan o`quv-
axborot tizimlari, bilimlar banki va ma’lumotlar banklari vositasida 
oson va samarali hal qilish imkoniyatlarini yaratadi. Shu munosabat 
bilan keyingi paytda respublikamizda bu sohaga e’tibor kuchayib 
bormoqda, keyingi besh yil mobaynida mavjud kompyuterlar parki 
bo`yicha vatanimiz jahon ko`rsatgichlariga yaqinlashib qoldi. Biroq, 
ta’lim jarayonida zamonaviy axborot texnikalarini, jumladan shaxsiy 
komp’yuterlarning qo`llanishi uchun zarur nazariy va amaliy, ilmiy-

~ 66 ~ 
uslubiy asoslarning ishlab chiqilmaganligi ayniqsa ijodiy qobiliyatlarni 
rivojlantirish bilan bog`liq qator muammolarni keltirib chiqarmoqda. 
Texnik 
ijodkorlikni 
amalga 
oshirishda 
kompyuterlarni 
qo`llashning shakl va usullarini belgilashda, avvalo ular yordamida 
o`quvchilarning ijod qilishni emas, balki yangi texnik yechimni 
yaratishdagi axborotlarga bo`lgan ehtiyojini qondirishi va uni amalga 
oshirishning samarali yo`llarini ishlab chiqishda foydalanishini 
e’tiborga olish lozim. 

Download 5,18 Mb.