~ 65 ~
faoliyatlarida ishtirok etadilar.
Bunda ular texnik, texnologiya, ishlab
chiqarishni tashkil qilish bo`yicha ilmiy tekshirish, konstruktorlik
ishlarni amalga oshirishda xizmat qiladilar.
O`quvchilar texnik ijodkorligi mazmunini
rivojlantirishning asosiy yo`nalishlari
Bizning asrimiz fan-texnika yutuqlarining mislsiz darajada
taraqqiy etishi, hamda bu taraqqiyot natijalarining oddiy insonlar
hayotiga juda qisqa muddatlarda keng kirib kelayotganligi bilan
tavsiflanadi. Mana shunday taraqqiyot omillaridan biri bu shubhasiz
yangi axborot texnologiyalaridir. Bugungi
kunda hayotimizning hech
bir sohasini, jumladan ta’lim tizimini ham yangi axborot
texnologiyalari (YaAT) hamda uning asosi bo`lgan komp’yuterlarsiz
tasavvur etib bo`lmaydi.
Axborotlarni qabul qilish, qayta ishlash va yangi axborotni yaratish
bilan shug`ullanuvchi texnologiyalarni komp’yuterlar asosida joriy
etish, ya’ni belgilangan faoliyat turini amalga oshiruvchi komp’yuter
va unda joriy etilgan dasturiy ta’minotni yuritish majmuasi yangi
axborot texnologiyasi deb yuritiladi. Axborotlar
davri hisoblangan
bugungi kunda tarixda birinchi marotaba insoniyat faoliyatining
ko`plab sohalari moddiy buyumlar bilan emas, balki axborotlarni qayta
ishlash bilan bog`liq bo`lmoqda. Shu sababli, bugungi kunda yoshlarni
axborot davrida yashash va ishlashga o`rgatish, ularda axborotlarni
yig`ish, tartib va tahlil qilish, uni uzatish ko`nikmalarini shakllantirish
muhim ahamiyat kasb etadi. Bular o`z navbatida, o`quvchilarning
ko`plab
qobiliyatlarini, shu jumladan, ijodkorlik qobiliyatlarini
rivojlantirishda ham muhim asos vazifasini o`taydi, chunki har qanday
yangi g`oyani taklif qilishdan ilgari qaralayotgan sohani batafsil
o`rganib chiqish, yangi axborotlarni topish va uni tavsiya etilayotgan
yechim bilan bog`lashni o`rganish lozim bo`ladi. Bu vazifalarni amalga
oshirish uchun bo`lsa, albatta oddiy
inson xotirasida saqlab
bo`lmaydigan darajada katta hajmdagi axborotlarni qayta ishlash talab
etiladi. YaAT imkoniyatlari ushbu muammoni avtomatlashgan o`quv-
axborot tizimlari, bilimlar banki va ma’lumotlar banklari vositasida
oson va samarali hal qilish imkoniyatlarini yaratadi. Shu munosabat
bilan keyingi paytda respublikamizda bu sohaga e’tibor kuchayib
bormoqda, keyingi besh yil mobaynida
mavjud kompyuterlar parki
bo`yicha vatanimiz jahon ko`rsatgichlariga yaqinlashib qoldi. Biroq,
ta’lim jarayonida zamonaviy axborot texnikalarini, jumladan shaxsiy
komp’yuterlarning qo`llanishi uchun zarur nazariy va amaliy, ilmiy-
~ 66 ~
uslubiy asoslarning ishlab chiqilmaganligi ayniqsa ijodiy qobiliyatlarni
rivojlantirish bilan bog`liq qator muammolarni keltirib chiqarmoqda.
Texnik
ijodkorlikni
amalga
oshirishda
kompyuterlarni
qo`llashning shakl
va usullarini belgilashda, avvalo ular yordamida
o`quvchilarning ijod qilishni emas, balki yangi texnik yechimni
yaratishdagi axborotlarga bo`lgan ehtiyojini qondirishi va uni amalga
oshirishning samarali yo`llarini ishlab chiqishda foydalanishini
e’tiborga olish lozim.