|
Texnika xavfsizligi
|
| bet | 126/128 | | Sana | 13.05.2024 | | Hajmi | 3,22 Mb. | | #230053 |
Bog'liq ХФХ маърузалар матни3 guruhga bo`linadi:
1. Kam mustahkamlilar (viruslarni saqlanishi) - 1-3 soatgacha.
2. Nisbatan (o`rtacha) mustahkamlik - 1 kun mobaynida viruslarni saqlanishi.
3.Yuqori mustahkalilar- uzoq kunlar mobaynida saqlanuvchi viruslar.
Biologik moddalarni holatidan ishlatilishiga bog`liqligi kelib chiqib kiruvchilarga (o`ldiruvchi) va safdan chiqaruvchilarga bo`linadi.
Birinchisiga bog`liq bo`lgan biologik agentlar, og`ir yo`qotuvchilarni tashkil etuvchilar nisbatan oxiri o`lim bilan tugallanadiganmodda guruhlarda safdan chiqaruvchi qo`zg`atuvchilar kiradi. Undan tashqarii mehnat qobilyatini yo`qotish hollarini keltirib chiqaradi.
Ikkinchi guruh biologik moddalarga vaqt o`tishi bilan sog`ayib ketadigan moddalar kiradi,sog`lomlashtirish muddati 10 kundan bir necha oygacha talab qilinadi.
Taxmin qilinishicha terroristlar qo`llaydigan usullar ko`proq portativ bo`lishi mumkin. Hattoki, ular tashqi ko`rinishi maishiy xizmat qiladigan narsalarga o`xshaydi, chemodonlar, xo`jalik va yo`l sumkachalariga, tuflilar, ularga mo`ljallangan karobkalarga oziq-ovqat paketlarga o`xshagan jihozlar bo`lishi mumkin.
Terroristlarning terrorchilik harakatini oshirish uchun mo`ljallangan obektlari va rayonlari ommaviy odamlar yig`iladigan vokzallar, aeroportlar, dengiz va daryo portlari metrolar, sport zallar, va majmualar, kinoteatrlar, supermarketlar, katta ofislar, idoralar va hakozolar. Oziq -ovqat omborlari, suv havzalari, suv ta'minot stansiyalari bo`lishi mumkin.
Biologik agentlarning birdan-bir xavfli tamoyillari shundan iboratki, qachon va qaerda qanday holatlarda qo`llash va indikasiyasi aniqlab bo`lmaydi va o`z vaqtida chora ko`rishni belgilay olish qiyin. Insonlarni zaharlashda qo`llaniladigan bakterial moddalarni qo`llashda qo`llanadigan usullar quyidagicha
- bakterial moddalarni tarqatishda aerozol ballonlaridan foydalanish;
- Diversiya yo`li bilan oziq-ovqat va ichimlik suvlarini zaharlash;
- Kasallik tarqatuvchi pashshalar va chaquvchi hayvonlardan foydalanish mumkin, kasallik uyg`otuvchilarni tarqatishda ko`proq tashuvchilardan foydalaniladi. Bunday tarqatish kasalliklari chuma, sariq, lixoradka, Ku-lixoradkasi, tulyaremiya, Sibir yazvasi va boshqa turdagilar kiradi.
Ular quyidagi faktorlar bilan aniqlanadi.
1.Aktiv biologik tarqatuvchilar odamlarga va hayvonlarga aktiv hujum qiladigan va qon so`ruvchilar uchun, hamda oziq-ovqatni zaharlovchilar;
2. Inson va hayvonlar uchun uzoq muddat uyg`otuvchi infeksiyalarni saqlaydigan kana va pashshalar, bitlar orqali;
3.Tabiat qo`ynida infeksiyalarni mustahkam tashkil etuvchi avloddan-avlodga o`tkazuvchi hayvonlardan foydalanish usuli;
4. Nisbatan yengil ko`payadigan, sun'iy zaralaydigan tez ko`payuvchi narsalardan foydalanish;
5.Balki ma'lum bo`lmagan tarqatuvchilardan foydalanishi ham mumkin. Noma'lum yoki belgilanmagan usulda tez va mustahkam infeksion kasalliklarni tarqatuvchilardan foydalanish usullari;
|
| |
