130
– chizmani o‘qish, yaʼni buyumlarning shaklini va o‘lchamlarini
ularning chizmalari
bo‘yicha fikran tasavvur qilish
malakasini hosil qilishi;
– fazoviy jismlar orasidagi pozitsion va metrik munosabatlarni
aniqlashning grafik
usullarini o‘rgatish;
– chizmalar va sxemalarga qo‘yilgan KHYaT va davlat standartlarining asosiy qoidalari
bilan
tanishtirish;
– chizma chizish texnikasi va malakasini o‘zlashtirish hamda o‘zida
shakllantira olishni;
Chizma geometriya va muhandislik grafikasi fanini o‘rganish
talabalarda fazoviy
tasavvurni va mantiqiy fikrlashni rivojlantirib, ijodiy qobiliyatini shakllantirishga yordam
beradi.
II. Asosiy nazariy qism (maʼruza mashg‘ulotlari)
II.I. Fan tarkibiga quyidagi mavzular kiradi:
Chizma geometriya bo‘limi bo‘yicha:
1-mavzu. Kirish. Chizmachilik asboblari, buyumlar va moslamalar. Standart haqida
maʼlumotlar.
Chizmachilik fanining qisqacha tarixi. Chizmachilik asboblari va ulardan foydalanish.
Standartlar, formatlar, asosiy yozuv o‘rni. Masshtablar. Shriftlar. Chiziq turlari. O‘lcham
qo‘yish qoidalari.
2-mavzu. Markaziy va parallel proyeksiyalash usuli va uning xossalari. Geometrik
shakllarning ortogonal proyeksiyalari.
Markaziy proyeksiyalash usuli va uning xossalari. Parallel proyeksiyalash usuli va uning
xossalari. Choraklar va oktantlar. Nuqtani ikki va uch tekislikka proyeksiyalash.
3-mavzu. To‘g‘ri chiziqning ortogonal proyeksiyalari.
To‘g‘ri chiziqning ortogonal proyeksiyalari. To‘g‘ri chiziqning
proyeksiyalar tekisligiga
nisbatan vaziyatlari. Umumiy va xususiy vaziyatdagi to‘g‘ri chiziqlar. To‘g‘ri
chiziq
kesmasining to‘liq tahlili. Ikki to‘g‘ri chiziqning o‘zaro joylashuvi. To‘g‘ri
burchakning
proyeksiyalanish xususiyatlari.
