19
manbalari Quyosh, Yupiter, Saturn, Venera, Oy,
Yulduzlar
hisoblanadi.
Galaktikaning
radionurlanishlari
barcha
yo‘nalishlarda
kuzatiladi, lekin ayniqsa uning ekvotrial tekisligida galaktikaning
markaziga yo‘nalishda intensiv hisoblanadi.
Galaktikadagi halaqitlar 18 ÷ 30 MGs diapazonda eng intensiv
hisoblanadi. Bu
halaqitlar sathi juda doimiy, lekin yerning aylanishi
hisobiga yer sirtining bu nuqtasida halaqitlar sathining sutkalik
o‘zgarishi kuzatiladi.
Quyosh va planetalarning radionurlanishlari galaktikaning
radionurlanishlariga qaraganda ikkinchi
darajali ahamiyatga ega,
chunki u faqat antenna nurlanish manbaiga yo‘naltirilganida sezilarli
halaqitlarni hosil qiladi.
Quyoshning nurlanishi spektri murakkab va o‘zgaruvchan.
Nurlanish intensivligi Quyoshdagi portlashlar va qo‘zg‘alishlar
vaqtida keskin ortadi. Binobarin, bu eng kuchli qisqa to‘lqinlar
diapazonida namoyon bo‘ladi.
Yer sirti va atmosferasi hosil qiladigan halaqitlar.
Yer ham
radionurlanishlar manbai hisoblanadi.
Yerning radionurlanishlari
Yerda joylashgan antennalar yoki Yer bilan aloqada kosmik kemalar
antennalarining yo‘naltirilganlik diagrammalari yon yaproqchalari
orqali qabul qilinishi mumkin.
Yerning issiqlik
radionurlanishlaridan tashqari, halaqitlar Yer
atmosferasining nurlanishlari orqali hosil qilainadi. Fizikadan
ma’lumki, agar gaz qanday chastotada
nurlanishni selektiv yutsa, u
holda u o‘sha chastotada nurlanishni chiqaradi.
Santimetrli to‘lqinlar diapazonida Quyosh nurlanishi kislorod va
suvning bug‘lari orqali yutiladi va qayta nurlantiriladi.
Atmosfera shovqinlari 1000 ÷ 20000 MGs diapazonda namoyon
bo‘ladi. Bu diapazonda u galaktik shovqindan katta bo‘ladi va tashqi
shovqinlarning deyarli yagona turi hisoblandi.
