60
1
1
0
1
0
1
1
1
0
0
1
1
0
0
0
1
1
1
0
1
0
0
1
1
0
1
1
0
1
0
1
1
0
1
1
0
0
1
1
1
0
0
1
1
1
1
1
0
1
1
0
0
0
1
1
0
0
1
0
0
1
0
1
0
X
Y
Z
3.6-rasm.
𝐗, 𝐘
va 𝐙
registrlarining siljiganidan keyingi holati
Siljigan holatdan so‘nggi registrlar holatidan generatsiyalangan bir
bit
𝑠 = 𝑥
18
⨁𝑦
21
⨁𝑧
22
= 1 ⨁ 0 ⨁0 = 1. Shu tartibda talab etilgan bitlar
ketma-ketligi generatsiyalanadi.
Hisoblash qurilmalari hozirgi kundagi kabi rivojlanmagan
vaqtlarda oqimli shifrlash algoritmlari juda ham mashhur bo‘lgan,
hozirgi kunda esa ularning o‘rnini
simmetrik blokli shifrlar
egallamoqda. Biroq, shunday holatlar mavjudki, oqimli shifrlar
shubhasiz zarur bo‘ladi. Masalan, real
vaqt tizimlaridan biri GSM
tarmog‘ida ma’lumotlarni shifrlashda blokli simmetrik shifrlarni
qo‘llashning imkoni yo‘q. Sababi, shifrlash uchun zarur bo‘lgan bir
blokni (blok uzunligi kamida 64 bit bo‘ladi) ma’lum vaqtda to‘plash
talab etiladi. Bu esa so‘zlashuvda to‘xtalishlarga olib keladi. Bundan
tashqari, ma’lumotni shifrlab uzatish jarayonida shifrmatnda bo‘lgan
o‘zgarishga (tashqi ta’sirlar natijasida) simmetrik oqimli
shifrlash
bardoshli sanaladi. Masalan, oqimli shifrlashda shifrmatndagi bir bitning
o‘zgarishi ochiq matnning ham bir bitining o‘zgarishiga olib keladi.
Simmetrik blokli shifrlarda esa bir bitning o‘zgarishi
bir blokning
(masalan, 64 bit) o‘zgarishiga olib keladi. Bundan tashqari, simmetrik
oqimli shifrlash, blokli shifrlarga qaraganda, kichik qurilmalarda
amalga
oshirilishi mumkin.
