chuqurlashtirish yo‘li) bilan, muntazam solishtirish yo‘li yoki
APK jadvallari bo'yicha jadvallarda asosiy jadvallardan foydala-
nish yo‘li bilan, APK indekslarni to‘g‘ridan to‘g‘ri (jadvallarga
solishtirmasdan) foydalanish qat’iy taqiqlanadi.
Chunki bu us-
lubiy xatolarga yo‘l qo‘yishga olib keladi (bunda sistemalovchi
o‘zini uslubiy apparat jadvalaridan butunlay ajratib qo‘yadi). Bi-
rinchi usulda sistemalovchi birinchi asosiy bo‘limlarga murojaat
qiladi va eng qulay yoki ma’qul bo‘linm ani tanlaydi.
Shundan keyin uning ichidagi bolim chalar bilan tanishib
chiqadi. Ba’zan esa boshqa qidirish (yoki tekshirish)ning xohla-
gan bosqichida oldingi bosqichlariga qaytishi mumkin.
Birinchi
usulda sistemalovchi jadvallarni tez o‘rganib oladi, ularning ichki
tuzilishini anglaydi. Shu bois usulni qo‘llash, zamonaviy jadvallar
bilan ishlashda juda muhimdir.
Kitoblardagi klassifikatsiyalangan indekslarga tanqidiy yon-
dashish lozim, chunki ularni jadvallar bo‘yicha
tekshirib chiqish
zarur bo‘ladi. Sistemalovchining dastlabki xulosasi va kitobdagi
indeks orasida tafovut yuzaga kelganda qayta tahlil qilish lozim.
Ko‘pincha kitobdagi maketda sistemalovchi topgan, to‘ldirilgan
klassifikatsiya belgilari ko‘rsatilmay qolib ketadi. Masalan:
«lug‘at» yoki «darslik» kabi tushunchalarga namunaviy belgilar
qo‘yilmagan bo‘lishi mumkin. Ularni
indeksda shunday aks et-
tirish kerakki, foydalanib turilgan jadvallardan tekshirib chiqil-
gandan so‘ng namunaviy bo‘linishning ishlatilishi m a’lum bo‘lsa,
bunday holda namunaviy belgini ham qo‘yish kerak bo‘ladi. Mi-
sol: «Kutubxona kataloglari» kitobining maketida «78.37» indeks
yoziladi. Bu misolda «Talabalar uchun darslik ya 73» namunaviy
belgi kutubxonachi tomonidan aniqlab yoziladi.
Qaror qabul qilish jarayonida hujjatni asosiy bo‘limdagi
indeksi, boshqa bo‘limlar bilan
chegaralanishi yoki boglanishi,
namunaviy bo‘linishlardan kerakli darajada foydalanishga e’tibor
qaratiladi.
Jarayonning natijasi quyidagicha to‘liq indeks bir yoki bir
necha indekslardan tuzilishi mumkin. Asosiy bo‘limda indeksni
tanlashga alohida ahamiyat beriladi,
chunki u fanlarni sistemali
joylaganda kitobni fondda saqlanadigan joyini aniqlab beradi.
