|
Texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi b. I. GaniyevaBog'liq Axborot-kutubxona katalogi va fondi. Ganiyeva B.ITo‘rtinchi jarayon
— klassifikatsiya indekslarini tahrir qilish
jarayoni predmet rukni APKning sifatini yaxshilash, pirovard
natijada kitobxonlarga xizmat qilishni yaxshilash demakdir. Tah
rir qilishni tashkil etish masalalarini muntazam olib borish zarur.
Uning predmeti va texnologiyasi kuzatib boriladi.
Tahrir qilish jarayoni turlicha bo‘ladi, chunki u kutubxonada-
gi sistemalovchilarning soniga, yangi olingan kitoblar hajmiga,
ularni ishlash sharoitiga bog‘liq. Katta bo‘lmagan kutubxonada
bitta sistemalovchi bo‘lsa tahrir qilish ham uning zimmasiga yuk-
latiladi.
0 ‘z mazmuniga qarab tahrir qilish texnikaviy hamda uslubiy
bo‘lishi mumkin. Texnikaviy nazoratli tahrir qilishning maqsadi
klassifikatsiya indekslarini yozish va shakllantirishda xatolarni
yo‘qotishdan iborat. Bu ish har bir kutubxonada to‘liq olib bo-
rilishi kerak. Klassifikatsiya qarorini chiqarish jarayonida yangi
xodimlarni ham o‘rgatish jarayoniga jalb qilib turish shart.
Albatta texnik tahrir qilish jarayonida muayyan uslubiy, sifati
past xatolar uchrab turadi. U lar tezda topiladi va tuzatiladi.
Uslubiy sistemalash hujjatni chuqur tahrir qilishni taqozo eta-
di va tanlab olib bajariladi. Tegishli jarayonda uslubiy tahrir qilish
dasturiga ega bo‘lish maqsadga muvofiq. Bu esa sohali, sohalararo
yig‘ma kompleks muammolarni va uslubiy mazmunga ega bo‘lgan
alohida masalalarni o‘z ichiga olishi mumkin. Masalan, sistemali
katalogda bir necha m arta aks etishi, sistemali katalogda hududiy
belgilarni aks etishi va boshqalar.
Tahrir qilishning ko‘p usul va yo'llari m a’lum. Masalan,
ko‘pgina xatolar indeksni o‘qish jarayonida topiladi.
Beshinchi jarayon
— klassifikatsiya qarorini rasmiylashtirish.
Bu jarayon kartochkalarga to‘liq indeks va katalog indekslarini
qo‘yib chiqishni o‘z ichiga oladigan texnik jarayondir.
Kutubxonachi kitoblarni tokchalarga sistemali joylashtirganda
va sistemali katalogdagi o‘rnini belgilashda qo‘yilgan indeksga
moslaydi.
Indekslar vazifasi jihatidan quyidagilarga ajratiladi:
a) to‘liq indeks
b) katalog indeks
|
| |
