mitenlar ( fr. mitaines) paydo bo'ldi. Ularni shoyi
gazlamadan tikishardi yoki jun, ipak va paxta ipidan to'qishardi.
Erkaklar kostyumida to'rdan manjetlar qo'lni berkitgani bois
qo'lqopga joy qolmagandi.
Aynan XIX asrda "qo'qoplar davri" boshlandi. Erkaklar
modasida odmi bichimli bezaksiz qo'lqoplar kirdi. Qo'lqoplar
kiyiklar charmidan va zamshadan qilinardi. Kechki qo'lqoplar
uzun, barmoqsiz; kunduzgisi esa - barmoqli bo'lgan. Yaxshi
muamola qoyidasi bo'yicha jam oada qoiqopsiz bo'lish odobsizlik
deb hisoblanardi. Undan tashqari libosni barcha buyumlarining
rangi har xil vaziyatlar uchun qat'iy belgilangandi: balga oid -
oq, ovda - sariq, motam kostyumida - qora bo'lishi lozim edi.
XIX
asrga qadar qo'lqoplar qo'lda tikilardi. XX asrda
qo'lqoplar ayollar va erkaklar kostyumida ajralamas qismi bo'ldi.
Ular utilitar va estetik funksiyani bajaradi.
Xozirgacha qo'lqoplar modasida ikki uslubni ajratishadi:
fransuz - yupqa elastik charmdan, q o ig a yopishib turadigan tor
uzun qo'lqoplar; ingliz - sal chuziladigan charmdan qo'lqoplar.
Modaga binoan qo'lqoplarning barmoqlarni uchi ham
o'zgarishi mumkin: u uchkur yoki kvadratsimon bo'lishi
mumkin. Q oiqopning uzunligi, kesilish shakli, furniturasi ham
modaga bogiiq. Agar ko'ylakning engi kalta bo'lsa, qo'lqoplar
uzayadi va piston yoki tugmali taqilmali qilinadi.
Qo'lqoplar modaga binoan har xil materiallardan qilinadi:
charm (yaltiroq, hira, loklangan, bosma naqsh tushirilgan
charmdan va zamshadan), duxobadan, atlasdan, zamonaviy
134
s in te tik materiallardan,
turli
to'rlardan,
trikotajdan,
ip
gazlamadan va b.
Qo'lqoplarning shakl kompozitsiyasi siluet, konstruktiv
(c h o k la r) va dekorativ (faktura, rang, bezak) chiziqlar yordamida
