Tikuv buyumlarini t ayyorl ashd a kreativ loyihalash




Download 5,14 Mb.
Pdf ko'rish
bet65/99
Sana04.01.2024
Hajmi5,14 Mb.
#130038
1   ...   61   62   63   64   65   66   67   68   ...   99
Bog'liq
D. Djalolova - Tikuv buyumlarini tayyorlashda kreativ loyihalash

y a ra tilish i 
mumkin. Ularni orasida dekorativ chiziqlar muhim rol 
o 'y n a y d i .
Kostyumning 
bezak 
elementlari 
qo'lqopda 
ham 
takrorlanishi 
mumkin: 
kashta, 
metall 
tuqalar, 
pistonlar, 
perforatsiya va b.
Rangi bo'yicha qo'lqoplar kiyimga nisbatan sal boshqa tusli 
yoki bir xil rangli bo'lishi lozim, qo'lni juda uzun tasavvurini 
to'g'dirm as uchun.
Qo'lqoplar turi, razmeri va mo'ljali bo'yicha bo'linadi. 
Zamonaviy qo'lqoplar mahsus, sport va mayishiylarga bo'linadi. 
Mayishiylari esa qishki va bahor-kuzgiga bo'linadi. Sport 
qo'lqoplar - bu bokschilar, shtangachilar, mototsiklchilar, 
velosipedchilar, chang'ichilarnikidir va b. uchun. Mahsus 
qo'lqoplar bilan tibbiy xodimlar, elektromontyorlar va b. 
foydalanadi.
Qo'lqop strelka, napalka va platkadan iborat. Qo'lqopning 
platkasi yaxlit yoki ikki bo'lakli (orqa va ich tomoni) bo'lishi 
mumkin. Platkanig kengaygan tepa tomoni manjeta deyiladi. 
Qo'lqoplarning orqa tomoni odatda kashta, chok, metall 
furnitura, perforatsiya bilan bezatiladi.
Paypoqlar.
Birinchi paypoq qachon to'qilganligini xozir 
aniqlash qiyin. Gomerni asarida Penelopa kechasi to'qilgan 
buyumni kunduz sukib tashlardi - mumkin u paypoq bo'lgan? 
Arxeologlar kopt qazilmasidan V asrda to'qilgan bolalar 
paypog'ini topishgan.
To'qish kasbi faqat XIII asrda Italiyada tiklangan. 
Ammo o'rta asrda paypoq kostyumning aloxida qismi sifatida 
bo'lmagan. Erkaklar movut, bo'z yoki yupqa charmdan tikilgan 
ishton-paypoq kiyishgan. Shuning uchun Fransiyada dastlab
135


paypoqni 
bas de chausse -"ishtonni pochasi"
deb atashgan. Askarlar 
va oddiy xalq ko'pincha paytava kiyishardi.
Ispaniyani to'qilgan paypoqninng vatani deb hisoblashadi. 
Bu erda ularni qo'lda to'qib kashtalangan rangli uloq bilan 
bezatishardi. Shunday paypoqlar shunchalik darajada qimmat 
turardiki, hatto ingliz qiroliga Genrix VIII ( 1491- 1547 yy.) sovg'a 
sifatida yuborishgan.
Uning qizi Elizaveta I (1533-1603 yy.) ipak paypoqqa ega 
bo'lgan. Ammo bu davrda Angliyada jun paypoqgina to'qilardi.
Paypoq to'qidigan mashinaning ixtirochisi Uilyam Lining 
taqdiri o'zgacha bo'lgan. Filosofiya magistri to'quqvchi qizni 
sevib qolgan va unga yordam berish uchun 1589 yilda to'quv 
mashinasini ixtiro qilgan. Bu mashina bir daqiqada 100 izma 
qilish mumkin edi. Ammo qirolicha Elizaveta Iga ko'rsatilganda 
mashinada faqat ipak emas, jun paypoqlar to'qiladi va 
to'quvchilar ishsiz qoladi deb u Liga patent bermagan. Kup 
utmay Li ipak paypoq to'qidigan dastgoxni ixtiro qildi, ammo na 
Elizaveta I, na YAkov I bu mashina bilan qiziqishmadi. 
Umidsizlikdan Li Fransiya qiroli Genrix IV taklifini qabul qilib, 
Ruanga kuchib ketdi. Ammo Genrixni ulimidan so'ng Mariya 
Medichi homiylik qilmagani bois u Parijga ketdi va u erda 1610 
yilda vafot etdi. Katoliklarning ta'qibidan qochib xunarmand- 
protestantlar Germaniya, Avstriya va Italiyada boshpana 
topishgan. Paypoq to'quv mashinasini 1650 yilda qat'iy tadbiq 
etilgan.
Barokko va Rokoko uslublari davrida kavalerlar oq shoyi 
paypoq 
kiyishgan, qirol Lyudovik XIV davrida uzunligi 
tizzagacha ko'k yoki qizil paypoqlar urf bo'lgan. Moda 
qonundori markiza de Pampadurga taqlid etib, zebolik ayollar 
to'rdan paypoqni kiyishadigan bo'ldi.
XVIII 
asrni oxirida Evropada tikilgan paypoqni o'rniga 
to'qilgani kirdi. Buyuk fransuz inqilobi davrida kalta ishton- 
kyulotni o'rniga uzun ishton-sankyulotni kiyilgani bois paypoq

Download 5,14 Mb.
1   ...   61   62   63   64   65   66   67   68   ...   99




Download 5,14 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



Tikuv buyumlarini t ayyorl ashd a kreativ loyihalash

Download 5,14 Mb.
Pdf ko'rish