kerak emas bo'lib qoldi. Ammo,
Napoleon imperiyasi davrida
saroy kostyumi paypoqni yana moda bo'lgani bois, paypoqdan
voz kechib, erkaklar kalta paypoq-noskini kiyishadigan bo'ldi.
Ayollar paypoqlar tarixi o'zgacha. Qanchalik ko'ylagi
kaltaroq bo'lsa, shunchalik paypoqqa e'tibor berilardi.
Rossiyaga paypoqlar G'arbdan kelgan, nomi esa sharqiy-
tatar so'zi
"cholgau
"dan kelib chiqqan, ya'ni
"paytava
"dan.
Rosssiyada
qishloq
ayollari
paypoqqa
katta
e'tibor
berishardi. Olifta ayollar baravariga 6
jun paypoq kiyishgan,
chunki semiz boldir urf boig an . Qam bag'allar paypoqni
paytavani ustidan kiyishgan. Odatda ularning paypog'i oq yoki
qora rangli boiard i. Bezakli paypoqlprning tepasi oq, pasti - yo'l-
yo'l yoki naqshli boig an .
XIX asrni o'rtasida ayollar oq paypoq kiyishgandi.
Qanchalik
ayollar yubkasi kaltalansa, shunchalik paypoqqa va
poyabzalga ko'proq e'tibor berilardi.
XX asrda ayollarning tashqi ko'rinishida paypoqlar muhim
o'rinni egallaydi.
Fildekos
(fr. "shotlandikalar") va
fildepers
(fr.
"fors ipi") paypoqlar ipaksimon paxta ipidan to'qilardi.
Avval modada paypoqlar oq va qora rangli bo'lgan, so'ng
ayollarning oyog'i ko'proq ochilgani bois to'r
paypoqlar modaga
kirdi.
To'rsim on ko'zli, to'r, har xil ramzli naqshlar (gullar,
o'rgimchak ini va b.) bilan bezatilgan paypoqlar 1900-1914 yy.
modaga kirdi. Yupqa ip gazlama -
flyor
va shoyi shunday
paypoqlar uchun material bo'ldi. Qo'lda
yoki mashinada
ishlangan kashta (naqshi gul, qushlar) yoki bryussel to'rlaridan
qo'shimcha qilingan paypoqlar ayniqsa zeboli hisoblangan.
Ba'zan, zeboli liboslar bilan y o i-y o i yoki katak-katak paypoqlrni
kiyishgan.
1920 yildan keyin modaga tana rangli shoiy paypoqlar kirdi.
Ikkinchi jaxon urshi payitida magazinlarda paypoqlar
boim agani uchun, ingliz ayollar parlamentga murojat qilishdi:
137
rasmiy joylarga paypoqsiz kelishga ruxsat beradigan konun
qabul qilishni. Ammo bu muammoni g'alati
echimi quyidagicha
bo'ldi: ayollar ishga borganda oyog'ini achchiq choy bilan
bo'yashardi va paypoqlardagidek chokini ham chizishardi.
Ikkinchi jaxon urushidan keyin modada sun'iy va sintetik
tolalardan paypoqlar keng tarqalgandi.
Neylon paypoqlar ilk bor
AQSHda 1939 yilda qilingandi. Ular tana rangli qilinardi.
Mini-moda keng tarqalgani bois modaga turli rangli
paypoqlar kirdi.
To'r, elastik, laykra va b. paypoqlar keng tarqaldi. Paypoqlar
orqasida chokli (ba'zan qora rangli va tovonida strelkali),
yaxlit
to'qilgan, qora tovonli, har xil tasviriy mavzu (kapalak, yurakcha,
nuxat, romb, gul va b.) naqshli bo'lgan.