Toshkent axborot texnologiyalari universiteti ganiev salim karimovich karimov madjit malikovich tashev komil axmatovich axborot xavfsizligi

Download 2,72 Mb. Pdf ko'rish
bet	93/191
Sana	13.01.2024
Hajmi	2,72 Mb.
	#136339

1 ... 89 90 91 92 93 94 95 96 ... 191

Bog'liq
61b762c5e6d666.07483815

Topilgan qurbonni zaharlash.

Qurbonni qidirish.Qurbonni qidirish usuli bo‘yicha viruslar ikkita sinfga
bo‘linadi. Birinchi sinfga operasion tizim funksiyalaridan foydalanib faol
qidirishni amalga oshiruvchi viruslar kiradi. Ikkinchi sinfga qidirishning passiv
mexanizmlarini amalga oshiruvchi, ya’ni dasturiy fayllarga tuzoq qo‘yuvchi
viruslar taalluqli.
Topilgan qurbonni zaharlash. Oddiy holda zaharlash deganda qurbon
sifatida tanlangan ob’ektda virus kodining o‘z-o‘zini nusxalashi tushuniladi.
Avval fayl viruslarining zaharlash xususiyatlarini ko‘raylik. Bunda ikkita
sinf viruslari farqlanadi. Birinchi sinf viruslari o‘zining kodini dasturiy faylga
bevosita kiritmaydi, balki fayl nomini o‘zgartirib, virus badani bo‘lgan yangi faylni
yaratadi. Ikkinchi sinfga qurbon fayllariga bevosita kiruvchi viruslar taalluqli. Bu
viruslar kiritilish joylari bilan xarakterlanadi. Quyidagi variantlar bo‘lishi mumkin:
1. Fayl boshiga kiritish. Ushbu usul MS-DOSning com-fayllari uchun eng
qulay hisoblanadi, chunki ushbu formatda xizmatchi sarlavhalar ko‘zda tutilgan.
2. Fayl oxiriga kiritish. Bu usul eng ko‘p tarqalgan bo‘lib, viruslar kodiga
boshqarishni uzatish dasturning birinchi komandasi (com) yoki fayl sarlavhasini
(exe) modifikasiyalash orqali ta’minlanadi.
3. Fayl o‘rtasiga kiritish. Odatda bu usuldan viruslar strukturasi oldindan
ma’lum fayllarga (masalan, Command.com fayli) yoki tarkibida bir xil qiymatli
baytlar ketma-ketligi bo‘lgan, uzunligi virus joylashishiga yetarli fayllarga tatbiqan
foydalanildi.
Yuklama viruslar uchun zaharlash bosqichining xususiyatlari ular
kiritiluvchi ob’ektlar – qayishqoq va qattiq disklarning yuklanish sektorlarining
sifati va qattiq diskning bosh yuklama yozuvi (MBR) orqali aniqlanadi. Asosiy
muammo-ushbu ob’ekt o‘lchamlarining chegaralanganligi. Shu sababli, viruslar

190
o‘zlarining qurbon joyida siG‘magan qismini diskda saqlashi, hamda zaharlangan
yuklovchi original kodini tashishi lozim.
Makroviruslar uchun zaharlash jarayoni tanlangan xujjat-qurbonda virus
kodini saqlashdan iborat. Ba’zi axborotni ishlash dasturlari uchun buni amalga
oshirish oson emas, chunki xujjat fayllari formatining makroprogrammalarni
saqlashi ko‘zda tutilmagan bo‘lishi mumkin.

Download 2,72 Mb.

1 ... 89 90 91 92 93 94 95 96 ... 191

Download 2,72 Mb.

Pdf ko'rish