Zarur bo„lgan o„tkazib yuborish polosasi ta‟minlanganda va signal elektronli-
nurli trubkaga
aniq (tiniq) mayda
detallari bilan tushganda, biz monitorning boshqa parametriga – «
mask
a
qadami»ga yoki oddiychasiga «
donadorlik» (зерно)ka duch kelamiz. Gap shundaki, rangli
televizorda va monitorlarda ekran (ich tomonidan) uch rang – qizil, yashil va ko„k rangd
a
nurlanadigan lyuminofor mayda zarrachalari bilan qoplangan.
Uchta yonma-
yon joylashgan
zarrachalar triada hosil qiladi. Agar oq rangda nurlanayotgan ekranga lupa ostida qarasak, haqiqa
tda
uch rangli zarrachalar nurlanayotganini va ular qo„shilib oq rang hosil qilayotganini ko„ramiz.
Triada elementlari har xil intensivlikda nurlanganda qolgan hamma ranglar hosil bo„ladi,
masalan, triadaning faqat qizil va yashil elementlari nurlanganda, biz sariq rangni ko„rami
z. Triada
alohida elementlarining nurlanishini boshqarish uchun uch
elektron nurdan foydalaniladi; u
lar
ekranning hamma triadalarini yoyilish (развѐртка) chastotasida aylanib chiqadi. Har bir o„
zining
triadasi elementiga aniq tushishi uchun, ekran lyuminofor qoplamasi ustida maxsus maska
(setka)
joylashadi, unga tushgan nur aniq o„zining triadasi elementiga og„adi.
Natijada biz ko„ramizki,
rangli monitor ekrani, lyuminofor qatlami yaxlit va bir xil bo„lg
an
monoxrom monitordan farqli o„laroq, donador (dona-
dona) strukturaga ega. Donalar o„lchami
qanchalik kichik bo„lsa, trubka shunchalik katta ravshanlikni ta‟minlaydi.
Birinchi rangli monitorlar «dona»larining o„lchami 0,42 mm edi. Yuqori ruxsat etiladigan
grafikaviy rejimlar paydo bo„lishi bilan monitorlardan foydalanish mumkin bo„lmay qoldi:
mayda
detallar, masalan, ingichka vertikal polosalar jimirlab kamalakning hamma ranglari bilan q
o„shilib
ketadigan bo„ldi. Shundan keyin «donador»ligi 0,31 mm va 0,28 mm bo„lgan trubkalar paydo bo
„ldi.
Bugungi kunda eng ko„p tarqalgan «donadorlik» 0,27 mm, qimmat modellarda esa 0,26-
0,24 mm
bo„lgan trubkalarni qo„llashmoqda.