hammabop interfeysni yaratdilar. Windows XP afzalliklaridan
eng birinchisi – chiroyli interfeysdir.
Ajralgan vaqt operatsion tizimlari. Ular masalalarning multidasturaviy
rejimda ishlovini
hamda muloqotning ko„pfoydalanuvchilar bilan interaktiv usulini ta‟minlaydigan vazifasi u
mumiy
bo„lgan OTga kiradi.
* Ilova. «Ajralgan vaqt» atamasi multidasturlashni amalga oshirishning alohida metodi va
foydalanuvchilarning tizimga hamda o„zlarining masalalariga jamoaviy dialogli kira olishi bilan
belgilanadi.
OT ma‟lumotlarida bir vaqtning o„zida foydalanuvchi mehnat
unumdorligini oshirish
(foydalanuvchining o„z masalasiga uning bajarilishi jarayonida kira olishi hisobiga) va
multidasturlash hisobiga HT unumdorligini orttirish imkoniyati realizatsiya qilingan. Ajralg
an vaqt
rejimi bir necha foydalanuvchilar baravariga HTning hamma hisoblash resurslariga kira ol
adigan
dekillyuziya (soxta tushuncha) hosil qiladi. Har bir foydalanuvchi
tizim bilan shunday mu
loqotda
bo„ladiki, go„yo hamma hisoblash resurslari faqat uning bir o„ziga tegishli bo„lgani kabi: u o„zi
ning
masalasini zarur joyda to„xtata oladi, OXning talab qilingan jabhalarini ko„rib chiqa oladi
, kelgan
joydan «komandalar bo„yicha» o„z dasturini bajara oladi va h.k. Haqiqatda esa har bir foydalanu
vchi
o„z masalasini yechish
uchun OXning yetarli zonasini, protsessor va boshqa hisoblash res
urslarini
faqat ma‟lum va yetarli darajada kichik vaqt intervali – kvant davomida oladi (kvant qiymati tiz
im
dasturchilari tomonidan EHM parametrlariga bog„liq holda tanlanadi). Agar ajratilgan kva
nt
vaqti
tugagach masala yechilib tugallanmagan bo„lsa, protsessor boshqa masalani bajarishga o„tadi. B
unda
OX cheklangan va NMD da joylashadi, keyingi masala esa NMD dan OXga o„tadi.
Ajratilgan vaqt rejimida HTning o„tkazuvchanlik qobiliyati
multidasturaviy rejimda
masalalarga ishlov berishga qaraganda kam, bunga sabab – protsessorning tez-
tez qayta ulanishi va
masalaning OXdan NMDga va ko„p martalab qayta o„tishdir, ya‟ni svopinglardir.
Foydalanuvchilar tizimlarining ko„pida ajratilgan vaqt rejimi multidasturaviy rejimda
masalalarga paketli ishlov berish bilan uyg„unlashgan bo„ladi. Bu holda EHM OXsi paket
li ishlov
berish zonasiga va ajratilgan vaqt rejimida masalalar bajariladigan zona (yoki OX sig„imiga qara
b bir
necha zona)ga bo„linadi. Bunday uyg„unlik ajratilgan vaqt rejimida
hamma foydalanuvchil
ar
73
o„zlarining masalalari bajarilishini to„xtatib qo„yilgan vaziyatda ham protsessorni yuklash imko
nini
beradi.
Sanab o„tilgan OTlar ko„p ilmiy-
texnikaviy masalalarni yechishda ishlatiladi. Bunda OTning
bosh vazifasi – HTning hamma hisoblash resurslaridan samarali foydalanishni ta‟minlash
va
foydalanuvchi ishida maksimal qulayliklarga erishishdir. Lekin EHMning shunday qo„llani
shlari
mavjudki,
masalan ASUda, u erda OTlar boshqacha talablarni qoniqtirish kerak. Bundan t
ashqari,
muayyan foydalanuvchi ishi sharoitida vazifasi umumiy bo„lgan OTdan foydalanish ko„pincha k
o„p
tizimiy vositalarning ortiqcha ekanligini bildiradi. Bunday hollarda maxsus vazifali OTlard
an
foydalanishadi.
