NT q N tg va Fmax q N tg ekanligi e’tiborga olinsa (bu yerdagi - tuproqning ponani AV yoni buyicha ishqalanish burchagi)

NT q N tg va Fmax q N tg ekanligi e’tiborga olinsa (bu yerdagi - tuproqning ponani AV yoni buyicha ishqalanish burchagi):

• NT q N tg va Fmax q N tg ekanligi e’tiborga olinsa (bu yerdagi - tuproqning ponani AV yoni buyicha ishqalanish burchagi):
• N tg>N tg yoki>yoki
• (4) formulaning sharti bajarilsa, tuproq yuqori tomonga siljiydi, aks hol da tuproq pona ta’sirida ilgari suriladi. Bu holni paxta terish apparatining shoxko’targichini, g’alla kombayni o’rgichining bo’lgichini, kartoshka kovlagichining lemexini loyihalashda ham e’tiborga olish kerak.
•  Egri sirtli pona (4- b rasm) ning ishchi yoni AV ga har xil balandlikda urunma o’tkazilsa, ular harakat yunalishi V ga turli 1, 2, 3...n burchak bilan engashtirilganligi aniqlanadi. Ko’pincha 1 < 2 < 3... qabul qilinsa, egri chiziqli ponaga ko’tarilayotgan qatlam uzluksiz deformatsiyalanib, jadal maydalanadi. Bu xususiyati bilan uch yonli pona yassi ponadan tubdan farq qiladi. Lekin (4) formulaga binoan, agar o’rtacha q 26° qabul qilinsa, <64° bo’lishini ta’kidlash mumkin (amalda q 50° qabul qilinadi).

• www.arxiv.uz

Yassi ponaning tuproq palaxsasiga ta’siri uning harakat yunali­­shiga o’rnatilish tartibiga bog’liqdir. Buni tushunish uchun 5- rasmda ko’rsatilgandek, tuproq palaxsasiga ketma-ket uchta yassi ponaning ta’siri tahlil qilinadi. Masalan, pona tuproqqa rasmdagidek ishchi AV yoni harakat yunalishi V ga (burchagi ostida joylashgan a qalinligidagi tuproq palaxsasiga) ta’sir etsa, uni asosiy yerdan ajratib olib yuqoriga ko’taradi. Agar AV yoni V ga nisbatan a burchagiga engashtirilgan pona palaxsaga ta’sir etsa (6- b rasm), tuproqni yon tomonga surib tashlaydi.

• Yassi ponaning tuproq palaxsasiga ta’siri uning harakat yunali­­shiga o’rnatilish tartibiga bog’liqdir. Buni tushunish uchun 5- rasmda ko’rsatilgandek, tuproq palaxsasiga ketma-ket uchta yassi ponaning ta’siri tahlil qilinadi. Masalan, pona tuproqqa rasmdagidek ishchi AV yoni harakat yunalishi V ga (burchagi ostida joylashgan a qalinligidagi tuproq palaxsasiga) ta’sir etsa, uni asosiy yerdan ajratib olib yuqoriga ko’taradi. Agar AV yoni V ga nisbatan a burchagiga engashtirilgan pona palaxsaga ta’sir etsa (6- b rasm), tuproqni yon tomonga surib tashlaydi.
• a va burchakli ponalar birgalikda ta’sir etsa, palaxsa ta’sir boshida ikki tomonga deformatsiyalanadi, keyinchalik esa bu burchaklar o’zgarmas bo’lganligi sababli, maydalanishi to’xtaydi. Deformatsiyani uzluksiz davom ettirish maksadida tuproqqa  a va burchaklari ko’payib boradigan bir nechta ponalarning ketma-ket ta’sir etishi talab qilinadi, ya’ni egri chizikli pona ta’sir etishi kerak. Ishchi AV yoni harakat yunalishi V ga burchagini hosil qiladigan pona ta’sirida palaxsa bir marta buriladi, kuyadi. Agar

• Ikki yonli ponaning palaxsaga ta’siri

• www.arxiv.uz