Vazirlar M axkamasining qaroriga muvofiq «O ’zstandart» agentligining asosiy
vazifalaridan biri sifatida bir turdagi mahsulot standartlarini ishlab chiqish bo’yicha
tarmoq tuzilmalarini tashkillashtirishga k o ’maklashish, ularning faoliyati ustidan
ilmiy-uslubiy rahbarlikni ta'minlash va tekshirish vazifasi yuklatilgan «O ’zstandart»
agentligiga iqtisodiyot tarmoqlari bilan birga standartlashtirish b o ’yicha texnik
qo’m italami belgilangan tartibda shakllantirishda qatnashish vazifasi q o ’yilgan.
O ’z RH 51-013:1993 «Типовое положение о техническом комитета по
стандартизации» da standartlashtirish bo’yicha texnik q o ’m italam ing
umumiy
qoidalari, asosiy vazifalari, shuningdek ularning tuzilmasi vatarkibi belgilangan.
Texnik qo’mitalar m anfaatdor tom onlam ing mutaxassislari vakolatlangan
vakillaridan
iborat b o ’lib, m ahsulotning ma'lum turlari, texnologiyalar va
standartlashtirishning boshqa ob'ektlari b o ’yicha ixtisoslashtirilgan va davlat hamda
mahsulot (xizmatlar) iste’molchilari (buyurtmachilari)ning m anfaatlarida davlat,
tarmoq, davlatlararo va xalqaro standartlashtirish, m etrologiya va sertifikatlashtirish
sohasida ishlami olib borish uchun eng yuqori ilmiy-texnikaviy salohiyatga ega
tashkilotlar asosida tuziladi.
M ahsulotning asosiy iste’molchilari (buyurtmachilari)
- korxonalar, mahsulotni
ishlab chiquvchi va tayyorlovchilar-korxonalar, jam oat birlashmalari, davlat nazorati
idoralari va manfaatdor boshqa korxonalar texnik q o ’m italarga a'zo bo’lishlari
mumkin. Bunda texnik q o ’mitalar tarkibiga asosiy iste'molchi (buyurtmachi),
«O’zstandart» agentligi, Davlat
arxitektura qurilish, Davlat tabiatni m uhofaza qilish
qo’mitasi va O ’zbekiston Respublikasining sog’liqni saqlash vazirligi (biriktirilgan
faoliyat sohalari bo’yicha) vakillarining kirishi majburiydir.
Texnik qo’mitalami rais boshkaradi. Rais tashkilotlar,
korxonalam ing
pahbarlari yoki ularning muovinlari, bosh instruktorlar, bosh texnologlar, tashkilot
bo’linmalarining rahbarlari, texnik q o ’mitalar tarkibiga kirgan etakchi olimlar va
m utaxassislar ichidan saylanadi. Texnik q o ’m italar raisining muovinlari etib asosiy
iste'molchi va «O ’zstandart» agentligi (davlat arxitektura qurilish, Sog’liqni saqlash
vazirligi, Tabiatni muhofaza qilish davlat qo’mitasining vakolatlari doirasida)
vakillari tayinlanadi.
79
Texnik qo’m italar o ’z faoliyatida O ’zbekiston Respublikasi hududida amaldagi
standartlashtirish b o ’yicha me'yoriy-huquqiy hujjatlarga tayanadi va quyidagi
vazifalam i bajaradi:
-
davlatlararo, davlat va tarm oq yangi standartlarini ishlab chikadi, qayta k o ’rib
chiqadi yoki amaldagilariga o ’zgartirishlar kiritadi;
-standartlashtirish bo’yicha xalqaro va hududiy tashkilotlarning texnik
q o ’m italam ing ishlarida qatnashadi;
-davlatlararo, davlat va tarmoq standartlashtirish dasturlariga takliflam i ishlab
chiqadi;
-standartlashtirish b o ’yicha xalqaro, davlatlararo, hududiy tashkilotlarda ovoz
berish uchun O ’zbekiston fikrini tayyorlaydi;
-barcha darajalardagi m e'yoriy hujjatlam ing ilmiy-texnikaviy ekspertizasini
bajaradi.
Texnik q o ’m italar ta'sis etuvchilar korxonalaming birgalikdagi buyrug’i,
shuningdek «O ’zstandart» agentligi, Davlat tabiatni muhofaza qilish q o ’mitasi,
Davlat arxitektura qurilish q o ’mitasi, O ’zbekiston Respublikasiiing sog’liqni saqlash
vazirligi (biriktirilgan faoliyat sohalari b o ’yicha) buyrug’i bilan tuziladi.
Texnik qo’m italaming faoliyat sohasi juda keng b o ’lib, tarm oq va davlat
standarlashtirishdan boshlab, xalqaro va davlatlararo standartlashtirishgacha boradi.
Texnik q o ’m italar tarkibida yordam chi qo’m italar va ishchi guruhlar tuzilishi
mumkin.
Texnik q o ’m italam ing standartlashtirish bo’yicha faoliyatini
takomillashtirish
va vakolatlarini kengaytirish uchun belgilanganki, texnik q o ’m italar faoliyati
natijalari bo’yicha qabul qilingan bayonnoma qarori hujjat (loyiha) ning texnik
q o ’mitalarga a'zo barcha tashkilotlar bilan kelishilganligini tasdiqlaydi.
O ’z DSt 1.0:1998 «O ’zbekiston standartlashtirish davlat tizimi Asosiy
qoidalar» qoidalari b o ’yicha iqtisodiyot tarm oq-larida va boshqa faoliyat sohalarida
standartlashtirish
b o ’yicha
ishlami
tashkillashtirish,
rejalashtirish
va
m uvofiqlashtirish uchun xos boshqaruv idoralari standartlashtirish bo’yicha tayanch
tashkilotlam i tayinlaydi.
O ’z RH 51-012:1993 «Типовое положение о базовой организации по
с тан д ар ти зац и и > х 1 а
standartlashtirish b o ’yicha
tayanch
tashkilotlam i tayinlash
tartibiga va ulam ing O ’zD St da ishlarni olib borish bo’yicha umum iy talablar
o’m atilgan. Standartlashtirish bo’yicha
tayanch tashkilotlar davlat va xo’jalik
boshqaruv idoralari tomonidan, mahsulot turiari bo’yicha bosh tashkilotlar ichidan
tayinlanadi
va
o ’zlariga
biriktirilgan
mahsulotlar
guruhi
(yoki
boshqa
standartlashtirish ob'ektlari)ni standartlashtirish va sertifikatlashtirish bo’yicha
ishlarga ilmiy-texnikaviy va tashkiliy-uslubiy rahbarlik qilish va respublikada bu
ishlar bo’yicha texnikaviy birlilikni ta'minlash uchun tuziladi.
Mahsulot, xizmatlar, jarayonlar yoki standartlashtirish bo’yicha tayanch tash-
kilotlarga biriktirilgan boshqa ob'ektlami standartlashtirish bo’yicha ishlarga ilmiy-
texnikaviy
rahbarlik qilish, shuningdek standartlashtirish b o ’yicha ishlarni bevosita
bajarish uchun ilmiy-tadqiqot, konstruktorlik-texnologik b o ’limlar, standartlashtirish
sho”balari yoki laboratoriyalar tashkil etilishi mumkin.
O ’zDSt ga muvofiq standartlashtirish b o ’yicha
ish, asosiy ishlar qatoriga
kiradi va tashkilotning tem atik rejasidagi tarkibiy qism b o ’lmish standartlashtirish
bo’yicha ishlar rejasiga muvofiq standartlashtirish bo’yicha tayanch tashkilotlam ing
bo’linmalari tomonidan bajariladi.