-§. S ta n d a rtla sh tirish b o ’y ich a tex n ik q o ’m ita la r va tayan ch

Vazirlar M axkamasining qaroriga muvofiq «O ’zstandart» agentligining asosiy 
vazifalaridan biri sifatida bir turdagi mahsulot standartlarini ishlab chiqish bo’yicha 
tarmoq tuzilmalarini tashkillashtirishga k o ’maklashish, ularning faoliyati ustidan 
ilmiy-uslubiy rahbarlikni ta'minlash va tekshirish vazifasi yuklatilgan «O ’zstandart» 
agentligiga iqtisodiyot tarmoqlari bilan birga standartlashtirish b o ’yicha texnik 
qo’m italami belgilangan tartibda shakllantirishda qatnashish vazifasi q o ’yilgan.
O ’z RH 51-013:1993 «Типовое положение о техническом комитета по 
стандартизации» da standartlashtirish bo’yicha texnik q o ’m italam ing umumiy 
qoidalari, asosiy vazifalari, shuningdek ularning tuzilmasi vatarkibi belgilangan.
Texnik qo’mitalar m anfaatdor tom onlam ing mutaxassislari vakolatlangan 
vakillaridan 
iborat b o ’lib, m ahsulotning ma'lum turlari, texnologiyalar va 
standartlashtirishning boshqa ob'ektlari b o ’yicha ixtisoslashtirilgan va davlat hamda 
mahsulot (xizmatlar) iste’molchilari (buyurtmachilari)ning m anfaatlarida davlat, 
tarmoq, davlatlararo va xalqaro standartlashtirish, m etrologiya va sertifikatlashtirish 
sohasida ishlami olib borish uchun eng yuqori ilmiy-texnikaviy salohiyatga ega 
tashkilotlar asosida tuziladi.
M ahsulotning asosiy iste’molchilari (buyurtmachilari) - korxonalar, mahsulotni 
ishlab chiquvchi va tayyorlovchilar-korxonalar, jam oat birlashmalari, davlat nazorati 
idoralari va manfaatdor boshqa korxonalar texnik q o ’m italarga a'zo bo’lishlari 
mumkin. Bunda texnik q o ’mitalar tarkibiga asosiy iste'molchi (buyurtmachi), 
«O’zstandart» agentligi, Davlat arxitektura qurilish, Davlat tabiatni m uhofaza qilish 
qo’mitasi va O ’zbekiston Respublikasining sog’liqni saqlash vazirligi (biriktirilgan 
faoliyat sohalari bo’yicha) vakillarining kirishi majburiydir.
Texnik qo’mitalami rais boshkaradi. Rais tashkilotlar, korxonalam ing 
pahbarlari yoki ularning muovinlari, bosh instruktorlar, bosh texnologlar, tashkilot 
bo’linmalarining rahbarlari, texnik q o ’mitalar tarkibiga kirgan etakchi olimlar va 
m utaxassislar ichidan saylanadi. Texnik q o ’m italar raisining muovinlari etib asosiy 
iste'molchi va «O ’zstandart» agentligi (davlat arxitektura qurilish, Sog’liqni saqlash 
vazirligi, Tabiatni muhofaza qilish davlat qo’mitasining vakolatlari doirasida) 
vakillari tayinlanadi.
79

Texnik qo’m italar o ’z faoliyatida O ’zbekiston Respublikasi hududida amaldagi 
standartlashtirish b o ’yicha me'yoriy-huquqiy hujjatlarga tayanadi va quyidagi 
vazifalam i bajaradi:
-davlatlararo, davlat va tarm oq yangi standartlarini ishlab chikadi, qayta k o ’rib 
chiqadi yoki amaldagilariga o ’zgartirishlar kiritadi;
-standartlashtirish bo’yicha xalqaro va hududiy tashkilotlarning texnik 
q o ’m italam ing ishlarida qatnashadi;
-davlatlararo, davlat va tarmoq standartlashtirish dasturlariga takliflam i ishlab 
chiqadi;
-standartlashtirish b o ’yicha xalqaro, davlatlararo, hududiy tashkilotlarda ovoz 
berish uchun O ’zbekiston fikrini tayyorlaydi;
-barcha darajalardagi m e'yoriy hujjatlam ing ilmiy-texnikaviy ekspertizasini 
bajaradi.
Texnik q o ’m italar ta'sis etuvchilar korxonalaming birgalikdagi buyrug’i, 
shuningdek «O ’zstandart» agentligi, Davlat tabiatni muhofaza qilish q o ’mitasi, 
Davlat arxitektura qurilish q o ’mitasi, O ’zbekiston Respublikasiiing sog’liqni saqlash 
vazirligi (biriktirilgan faoliyat sohalari b o ’yicha) buyrug’i bilan tuziladi.
Texnik qo’m italaming faoliyat sohasi juda keng b o ’lib, tarm oq va davlat 
standarlashtirishdan boshlab, xalqaro va davlatlararo standartlashtirishgacha boradi.
Texnik q o ’m italar tarkibida yordam chi qo’m italar va ishchi guruhlar tuzilishi 
mumkin.
Texnik q o ’m italam ing standartlashtirish bo’yicha faoliyatini takomillashtirish 
va vakolatlarini kengaytirish uchun belgilanganki, texnik q o ’m italar faoliyati 
natijalari bo’yicha qabul qilingan bayonnoma qarori hujjat (loyiha) ning texnik 
q o ’mitalarga a'zo barcha tashkilotlar bilan kelishilganligini tasdiqlaydi.
O ’z DSt 1.0:1998 «O ’zbekiston standartlashtirish davlat tizimi Asosiy 
qoidalar» qoidalari b o ’yicha iqtisodiyot tarm oq-larida va boshqa faoliyat sohalarida 
standartlashtirish 
b o ’yicha 
ishlami 
tashkillashtirish, 
rejalashtirish 
va 
m uvofiqlashtirish uchun xos boshqaruv idoralari standartlashtirish bo’yicha tayanch 
tashkilotlam i tayinlaydi.

O ’z RH 51-012:1993 «Типовое положение о базовой организации по 
с тан д ар ти зац и и > х 1 а 
standartlashtirish b o ’yicha 
tayanch tashkilotlam i tayinlash 
tartibiga va ulam ing O ’zD St da ishlarni olib borish bo’yicha umum iy talablar 
o’m atilgan. Standartlashtirish bo’yicha 
tayanch tashkilotlar davlat va xo’jalik 
boshqaruv idoralari tomonidan, mahsulot turiari bo’yicha bosh tashkilotlar ichidan 
tayinlanadi 
va 
o ’zlariga 
biriktirilgan 
mahsulotlar 
guruhi 
(yoki 
boshqa 
standartlashtirish ob'ektlari)ni standartlashtirish va sertifikatlashtirish bo’yicha 
ishlarga ilmiy-texnikaviy va tashkiliy-uslubiy rahbarlik qilish va respublikada bu 
ishlar bo’yicha texnikaviy birlilikni ta'minlash uchun tuziladi.
Mahsulot, xizmatlar, jarayonlar yoki standartlashtirish bo’yicha tayanch tash- 
kilotlarga biriktirilgan boshqa ob'ektlami standartlashtirish bo’yicha ishlarga ilmiy- 
texnikaviy rahbarlik qilish, shuningdek standartlashtirish b o ’yicha ishlarni bevosita 
bajarish uchun ilmiy-tadqiqot, konstruktorlik-texnologik b o ’limlar, standartlashtirish 
sho”balari yoki laboratoriyalar tashkil etilishi mumkin.
O ’zDSt ga muvofiq standartlashtirish b o ’yicha 
ish, asosiy ishlar qatoriga 
kiradi va tashkilotning tem atik rejasidagi tarkibiy qism b o ’lmish standartlashtirish 
bo’yicha ishlar rejasiga muvofiq standartlashtirish bo’yicha tayanch tashkilotlam ing 
bo’linmalari tomonidan bajariladi.

Download 8,02 Mb.