i9 presentation
to Joe Smith
12
Finlyandiya bolalari ta`limni boshqa mamlakatlarnikiga qaraganda
kechroq boshlaydilar. Ular 7 yoshdan boshlab maktabga qabul qilinishadi.
«Bolalarni haddan ziyod erta maktabga berish ilmiy jihatdan foydali emasligi
tasdiqlangan
», deyiladi fin tizimida.
7 yoshgacha bo'lgan bolalar kunduzgi bolalar bog'chalariga
qatnaydilar, ammo u erda darslar o'rniga ijodiy o'yinlarga e`tibor berishadi.
«Bu yoshdagi bolalarga o'ynash va jismoniy faol bo'lish uchun vaqt kerak.
Bu yosh ijodkorlik davri
”, deydi Xelьsinki shahridagi
Franseniya kunduzgi
davolash markazi rahbari Tina Marjoniemi.
O'qishning har 45-daqiqasida talabalar 15 daqiqa tanaffus qilib, turli
o'yinlar o'ynashadi.
Finlyandiyadagi ta`lim tizimi
i9 presentation to Joe Smith
13
Finlyandiya talabalari ko'proq tillarni o'rganishadi. Ular fin tilini
maktabdagi birinchi kunidan o'rganishadi. 9
yoshida ular shved tilini
o'rganishni boshlaydilar. 11 yoshida ular uchinchi tilni (odatda ingliz tilini)
o'rganishg rag'batlantiriladi. Ko'plab o'quvchilar 13 yoshida to'rtinchi tilni
o'rganayatgan bo'ladi.
O'qituvchilar odatda kuniga 4 soatdan mashg'ulot o'tkazishadi va
har hafta ularga kasbiy rivojlanish uchun 2 soat vaqt ajratiladi. Bu esa, o'z
navbatida muallimlarga tushadigan stressni kamaytiradi.
Finlyandiya
milliy
o'quv
dasturi
keng
qo'llanma
bo'lib,
o'qituvchilarga o'z uslubi va fikrlarini sinfda ishlatishiga imkon beradi. Bu
Finlyandiya ta`lim tizimining o'z o'qituvchilariga bo'lgan ishonchiga
asoslanadi.
Finlyandiyadagi ta`lim tizimi
i9 presentation to Joe Smith
14
Finlandiya
maktablarida ham geografiya
taʼlimi oʼziga xos
xususiyatga ega
boʼlib, geografiya oʼqitilishi rivojlangan mamlakatlar yuqori
pogʼonada turadi. Mamlakatlarda taʼlim 2 bosqichdan iborat: Birinchi
bosqich 9 yillik majburiy
umumtaʼlim
xalq maktabi, ikkinchi bosqich
gimnaziyalardan iborat.
Birinchi bosqich maktabda geografiya
taʼlimi
uchinchi sinfdan boshlanadi
va
toʼqqizinchi sinfda tugaydi. 3-4 sinflarda oʼz mamlakatini va qushni
shimoliy davlatlarning tabiati va
xoʼjaligiga
oid maьlumotlar haqida
ma
ьlumotlar beriladi. 3-sinfda oʼlkashunoslik asosida dars oʼtish ustun
turadi (ekskursiyalar).
