Va axborot texnologiyalari 10-sinf toshkent – 2021

25
– xotira qurilmasidagi fayl 
va papkalar saqlanishini 
boshqaradi, bo‘sh joylarni 
aniqlaydi.
– kompyuterdagi amaliy 
dasturlar yordamida turli ilova 
va resurslarni boshqaradi.
Kompyuter va noutbuklar uchun operatsion tizim muhitlari
MS DOS
1980-yillarda Microsoft kompaniyasi 
tomonidan shaxsiy kompyuterlar uchun ishlab 
chiqilgan disk operatsion tizimi (DOS) hisoblanadi. 
Mazkur bir masalali operatsion tizim CLI interfeysida 
ishlaydi. 
MS DOS muhiti (CLI)
UNIX
– ko‘p masalali va ko‘p foydalanuvchili 
operatsion tizim. UNIX operatsion tizimida har bir 
masala alohida utilit yordamida hal etiladi. Operatsion 
tizim 1970-yillarda Bell Labs tadqiqot markazida Ken 
Tompson va Denis Ritchi tomonidan ishlab chiqilgan.
UNIX muhiti (CLI)
Windows
– Microsoft kompaniyasi tomonidan shaxsiy 
kompyuterlar uchun ishlab chiqarilgan ko‘p masalali va 
ko‘p foydalanuvchili, GIU imkoniyatlarini taqdim etuvchi 
operatsion tizimlar oilasi. Hozirda bu operatsion 
tizim monoblok, noutbuk, ayrim planshet va mobil 
qurilmalarga ham o‘rnatiladi.
Windows muhiti (GUI)
Linux
– Unix operatsion tizimi asosida ishlangan 
tarmoq operatsion tizimi. Linux ilk bor 1991-yilda 
Linius Torvalds tomonidan ishlab chiqilgan. Linuxning 
muhim xususiyatlaridan biri – to‘lovsiz dasturiy 
ta’minot Fondi doirasida GNU oshkora litsenziyasiga 
ko‘ra bepul tarqatiladi. Asosan, serverlar yaratish 
uchun qo‘llaniladi.
Linux muhiti
Mac OS 
(Makintosh operatsion tizimi) – grafik 
interfeysga ega operatsion tizimlar oilasi. Apple 
tomonidan Macintosh kompyuterlar liniyasi uchun 
ishlab chiqilgan. Mac OS grafik interfeys versiyasining 
chiqarilishi uning ommalashuviga sababchi bo‘ldi. 
Mac OS muhiti

26

Download 27,94 Mb.