*
uzellar orasidan uzunlikni cheklash;
*
tarmoqdagi uzel sonini cheklash;
*
tarmoq uzellari bilan paydo bo`ladigan trafik intensivligini cheklash. Masalani
Ethernet texnolgiyasi bo`yicha ingichka koaksial kabel bilan 185 metr uzunlikdagi
kabelni ulaydi, unga 30 tadan ortiq bo`lmagan kompyuterlar ulanadi. Biroq, agar
kompyuterlar o`zaro axborotlar bilan almashayotgan bo`lsa, ayrim hollarda kabelga
ulangan kompyuter sonini 20 gacha, yoki 10 taga kamaytiriladi; buning, sababli har
bir kompyuterga tarmoqning umumiy o`tkazuvchanlik qobiliyati etarli bo`lishi
kerak. Bunday cheklanishlarni bartaraf qilish uchun maxsus asbob - uskunalardan
foydalaniladi.
Fizik aloqalar topologiyasi: tarmoqning fizik va logik strukturalaridan iborat.
Fizik aloqaning konfiguratsiyasi kompyuterlarni elektrik ulanishlarini aniqlaydi.
Logik aloqa tarmoq uzellari orasidagi tashkil etadi.
Tarmoqning umumiy uzunligini ko`paytirish maqsadida lokal tarmoqning
kabelning turli segmentlarini fizik ulash uchun kommunikatsion qurilmaning oddiy
takrorlovchi (povtoritel`) (reprator) ishlatiladi. Takrorlovchi bir tarmoq segmentidan
kelayotgan signallarni uning boshqa segmentiga uzatadi.
takrorlovchi takrorlovchi takrorlovchi
32
Rasm 10 Takrorlovchi Ethernet tarmog`ini uzunligini oshirishga imkon beradi.
Bir nechta portlarni va bir nechta fizik segmentlarni ulovchi takrorlovchilarga
kontsentratorlar yoki xablar deyiladi. Kontsentratorlar lokal tarmog`i baza
texnologiyalari uchun xarakterlidir:
- lokal tarmoqlar: Ethernet, Arc NEF, Token Rinq, FDDI, Fast Ethernet, Giqabit
Ethernet.
Istalgan texnologiyada kontsentratorlarning ishlashida ko`p umumiylik mavjud.
Ular bir portdan kelgan signallarni boshqa o`zining portlariga uzatib beradi. Ular
aynan portlarda kirish signallari bilan farq qiladi xalos.
Ethernet kontsentratori o`zining barcha kirish signallarini takrorlaydi, undan
tashqari qaysi portdan signal kelsa, uni ham takrorlaydi (rasm 2.9. a). Token Rinq
kontsentratori ayrim portlardan kelgan signallarni takrorlaydi, ya`ni keyingi
kompyuter xalqasi ulangan bitta port signalini takrorlaydi (rasm 2.9. b).
m
185
terminator
terminator
33
Rasm 11 Turli texnologiyali kontsentratorlar.
Ko`p hollarda fizik va logik tarmoq topologiyalari bir - biriga mos bo`ladi.
a)
b)
34
fizik xalka
Logik
xalqa
a)
fizik topologiyaga ega.
b)
umumiy fizik shina
Fizik topologiyaga ega bo`lgan kompyuterlar xalqa kabeliga kirishga ruxsatni,
maxsus kadrni bir - biriga uzatish hisobiga oladilar. Kadr - marker ham xuddi o`sha
tartibda kompyuterdan kompyuterga ketma - ket uzatiladi, ya`ni fizik xalqa hosil
qilib, markerni A kompyuter V ga, V kompyuter S kompyuterga v.k. uzatadi.
b) logik va fizik topologiyalarni mos tushmaganligi. Bunda fizik kompyuterlar
umumiy shina topologiyasi bo`yicha ulangan. Bu erda marker xalqa tartibda
uzatiladi va fizik aloqani takrorlamaydi, balki tarmoq adapterlarining logik
konfiguratsiyasi bilan aniqlanadi. Kontentratorlar yordamida tarmoqni strukturalash
na faqat tarmoq uzellari orasidagi masofani ko`paytirish balki uning
mustahkamligini ham oshirib beradi.
Д
Е
F
А
В
С
A V S D E F
|
