|
Vazirligi guliston davlat
|
| bet | 31/207 | | Sana | 16.05.2024 | | Hajmi | 2,33 Mb. | | #237676 |
Bog'liq portal.guldu.uz-Xayot faoliyati xavfsizligiAntropometrik ko‘rsatkich texnik obyekt ko‘rsatkichlarini u bilan ishlovchi odam-operator gavda tuzulishi va o‘lchamlariga to‘g‘ri kelishini ko‘rsatadi. Antropometrik ko‘rsatkichlarining differensial ko‘rinishlari inson- operatoming ish joyidagi holati oqilona o‘mashganini, boshqarish vositalarining ishchi hududining yo‘l, oyoq, ko‘rish maydonidagi bilan joylashuvi tavsiflanadi, Inson omilining integral gigiyenik ko‘rsatkichlari inson-operatoming hayot faoliyati va ishchanligining ergativ tizim bilan aloqasini ko‘rsatadi. Bu ish o‘mida normal mikroiqlim hosil qilish, texnika, tashqi ta’sirlami kamaytirish - xavfsizlikni ta’minlashdir.
Ish harakatlari. Ko‘p mehnat jarayonlarida qo‘l bilan qilinadigan harakatlar manual harakatlar deyiladi. Bu harakatlaming samaradorligi ishlatilayotgan asbobning sifati va undan moxirona foydalanishga bog‘liq.
Shunga ko‘ra, asbob shunday yaratilishi lozimki, bunda u bilan ishlash xavfsiz va qulay bo‘lish bilan birga yuqori ish unumiga erishish kerak Buning uchun asbob
konstruksiyasi odamning harakatdagi apparatining biomexanik xususiyatlariga mos kelishi kerak.
Biomexanik va ergonomik hisoblarda faqat erkak va ayol panjalarining asosiy o‘lchamlaridan foydalaniladi.
Ayol va bolalar qo‘l panjalarining o‘lchamlari erkaklamikiga nisbatan kichik, bu hoi asboblarni yaratishda e’tiborga olinadi.
O‘tirib ishlashnlng ergonontik biomexanikasL Eng yaxshi ish joyi o‘tirib yoki turib ishlash imkoniyati mavjud bo‘lgan joydir. Biroq bujuda ham kam uchraydigan holat. Bunday holatda tanlash mumkin bo‘lganda ushbu qoida doimo ko‘ndalang turadi: o‘tirib qilinishi mumkin bo‘lgan harakatni turib bajarma.
O‘tirib bajariladigan ishlarning ijobiy tomonlari quyidagilardir; energiyaning kam sarflanishi (ular yotgan holatdan ko‘ra 5-15 % ko‘proq; hattoki, qulay vaziyatda turib ishlash jarayonidan ko‘ra 15....30 % ortiqroq); qo‘lning pastki qismida qonning sust harakatlanishi (bu ayniqsa ishlayotgan ayollar uchun juda ham muhimdir); nozik va aniq ishlarni bajarisb uchun eng yaxshi qulaylik; oyoq- qo‘lning pastki qismini boshqarish imkoniyatidan foydalanish demakdir.
Ammo o‘tirib ishlash ham kamchiliklardan xoli emas. Hammaga ayonki, kasalliklar aynan o‘tirib ishlaydigan ishchilarda nomoyon bo‘Iadi. Shuning uchun ham o‘tirib ishlaydigan ish joylari har tomonlama to‘g'ri tashkillashtirilishi lozim. Ish joyi, boshqaruv idoraning aniq joyini va uning joy lash itv ko‘rinishini ta’riflaydi.
Ish joyi hajhti. Ish joyi ish harakatining bir joydan boshqa joyga ko‘chirmasdan, muqarrar yerda bajariladigan o‘rnidir (yoki boshqacha qilib aytganda, tananing holatini o‘zgarmasdan tutish). Ular oxirgi va qulay (normal, funksional) urinish nuqtasi va ushlovga bo‘linadi. Ushlashning oxirgi hajmi (urinish nuqtasi) qo‘l harakati uchun panja predmetini ushlash mumkin bo‘lgan joylar nuqtasidir.
|
| |
