Ven diagramması
Tema: Jas oqıtıwshınıń pedagogikalıq sheberligin jetilistiriwde baylanıstıń áhmiyeti
Basqa muǵállimlerdiń
sabaǵın analiz qılıw
Ózine tiyisli kórsetpelerdi
alıw
Ashıq sabaqlar ótiw arqalı
sabaq ótiw
processin
kúsheytiw
Sabaq ótiw
Kórgizbeli qurallardan
paydalanıw
Jeke qábilet
Ashıq sabaqlar ótiw arqalı bilimlerin
bekkemlew hám kemshiliklerin anıqlaw
Pedagogikalıq uqıplılıq
Qatnas jasay alıw uqıbı
Sóylew qábileti
Durıs qarım-qatnas jasay alıw qábileti
Oqıwshılar menen islesiwde nátiyjei baqlay
alıw
Shólkemlestiriwshilik qábileti
Kásiplik uqıplılıq
Pedagogikalıq texnika
Biliw qábileti
Baslawshılıq qábileti
Dıqqattı jámley alıw qábileti
Tárbiya hám bilimlerdiń pútinligi
Oqıwshılar
menen islesiw
Oqıtıwshıalr menen islesiw
Didaktikalıq qábilet
Jas oqıtıwshınıń pedagogilıq
sheberligi
Jas oqıtıwshınıń
basqa oqıtıwshılar
menen hámde
oqıwshılar menen
baylanısı
Pedagogikaliq sheberlik bul ha`r bir ta`rbiyashinin` aldina u`lken juwapkershilikti ju`kleydi,sebebi, bul ta`rbiya beriw jeke
adamdi qa`liplestiriw maqsetinde bir adamnin` ekinshi adamg`a ta`sir jasaytug`in ja`miyetlik qatnasi bolip esaplanadi. Mug`allim
o`z pa`nin oqitiw bilim beriw ja`ne ol arqali oqiwshini moralliq, estetikaliq ha`m a`dep-ikramliliq jaqtan ta`rbiyalaw ma`seleleri
bul onin` aldina qoyg`an tiykarg`i maqsetlerinin` biri boladi. mug`allim o`z oqiwshilarina bilim bergende oni oqiwshi a`piwayi
qurg`aq qabil etiwden saqlaw kerek. , og`an jetisiw ushin mug`allimge
pedagogikaliq sheberlik, ta`jiriybe za`ru`r boladi. O`z
maqsetin toliq iske asiriw ushin pedagog ba`rhama izlenip bariw kerek. ha`r bir pedagog mekteptegi ma`deniy jumislardin`
sheber shlkemlestiriwshisi, en` aldi menen en` jaqsi ta`rbiyashi bola aliwi kerek. Sheber mug`allim bul o`z jumisinda nag`iz
ustazliqta ko`rsetetug`in adam. Mug`allim bul eki jaqlama sheber adam:
1. Jeke adamnin` psixologiyasin teren` biliwshi.
2. Oqitiw menen ta`rbiyalaw usillarin teren` o`zlestirgen adam.
Pedagogikaliq uqipliliq. Pedagogikaliq sheberliktin` en` bir a`xmiyetli elementinin` biri bul pedagogikaliq is-ha`reket uqipliliq
bolip esaplanadi. En` a`xmiyetlisi jetekshi uqipliliqti tan`lap aliwdan ibarat bolip, olarsiz mug`allim o`z isinin`
sheberi bola
almaydi. Mug`allimnin` ka`siplik jumisinin` tabisli boliwi pedagogikaliq uqipliliqlarg`a baylanisli. Ol bir neshe
komponentlerden turadi. Pedagogikaliq uqipliliqti biz sha`rtli tu`rde u`shke bo`lemiz. Jeke uqipliliq, didaktikaliq uqipliliq ha`m
sho`lkemlestiriwshilik uqiplilig`i. Jeke uqipliliq balalarg`a beyimlilikten baslanadi. Beyimlilik degende biz balag`a
su`yispenshilikti olar menen qarim-qatnasta boliwdi, balalarg`a jaqsi tilekler aytiwdi tu`sinemiz.
Pedagogikaliq sheberliktio eo áhmiyetli elementlerinio biri-bul pedagogikaliq is-háreketke qábiletlilik bolip esaplanadi. Qábilet
hámme insanlarda bar bolip, ol hámmede birdey bolmaydi: birewde joqari, birewde orta hám birewde tómen dárejede boliwi
múmkin.
Qábilet - shaxstiń belgili bir xizmet barisindaǵi ziyrekligi hám oniń óz jumisin tabisli orinlawindaǵi sub`ektiv
shart-
sharayatlardi sipatlawshi jeke psixikaliq qásiyet bolip esaplanadi.
1. Biliw qábileti -bul pánniń tiyisli bir tarawlarina tán (matematika, fizika, biologiya, ádebiyat x.t.b) qábilet bolip tabiladi.
Bunday qábiletke iye bolǵan muǵallim pándi
oqiw kursi menen sheklenbey, bir qansha keń hám tereńirek úyrenedi, óz páni
tarawindaǵi ózgerislerdi bárhá baqlap baradi,izertlewler júrgizedi.
2. Baqlawshiliq qábileti- oqiwshiniń, tárbiyalaniwshiniń ishki dúńyasina kire aliw qábileti, oqiwshi jekkeligin hám oniń
waqitshaliq ruwxiy jaǵdayin júdá jaqsi túsine biliwi menen baylanisli boladi. Bunday muǵallim oqiwshiniń psixologiya-sindaǵi
kózge ilinbeytuǵin ózgerislerdi tez bayqaydi. Oqiwshilar bunday muǵallimlerdi tez bayqaydi. Oqiwshilar bunday muǵallimler
haqqinda «Oqiwshiniń qapa bolǵanliǵin, yaki sabaq tayarlamaǵan-liǵin kózinen biledi, qaralmay turǵanǵa usaydi, biraq hámme
nárseni kórip turadi»- deydi.
3. Sóylew qábileti- sóz járdeminde, sonday-aq qarim-qatnas quraminda óz pikirin hám sezimlerin aniq hám ayqin táriyplew
qábileti. Bul oqitiwshiliq kásibi ushin júdá zárur.
Jeke qábilet- bul balalarǵa beyimlilikten baslanadi. Beyimlilik degende-biz balaǵa bolǵan súyispenshilikti, olar menen qarim-
qatnasta boliwdi,balalarǵa jaqsi tilekler aytiwdi túsinemiz. Olarǵa júdá diqqatli hám júdá názik sezimli boliwi kerek. Qábiletlilik
jáne
bir komponentten, yaǵniy sabirliliq hám ózin-ózi tuta biliwshilik. Muǵallim hár qanday jaǵdayda da ózin sabirli tutiwi,
diqqatli boliwi, óz temperamentin basqara aliwi, minez-qulqin qadaǵalay biliwi hám olardi duris qollaniwdi yadinan shiǵarmaw
kerek.
Didaktikaliq qábilet- bul oqiw materialin oqiwshilarǵa túsinikli etip bayan ete aliwi,oqiwshilardi erkin pikirlewge qiziǵiwshiliqti
oyatiw qábileti bolip tabiladi.
Qábiletli oqitiwshi sabaq materialin túsindiriw protsessinde oqiwshilardiń qalay ózlestirip atirǵanliliǵin
bir qansha belgiler
tiykarinda bayqap aladi hám zárur hallarda bayan qiliw usilin ózgerttiredi.
Shólkemlestiriwshilik qábileti- bul birinshiden oqiwshilar kollektivin shólkemlestiriw, zárur waziypalardi sheshiwge iytermelew,
olardiń sanasin rawajlandiriwǵa qaratilǵan boladi, ekinshiden, óz isin tuwri shólkemlestiriwdi názerde tutadi. Óz isin
shólkemlestiriw degende isti tuwri jobalastira aliw hám oni baqlaw názerde tutiladi. Tájiriybeli muǵallimlerde waqitti ózine tán
seziw,jumisti waqitqa qarap tuwri bólistiriw, belgilengen muddetke úlgeriw qásiyeti payda boladi.
