O’zlashtirish operatorlari. Bunday
operatorlar
odatda
o’garuvchilarga biron aniq qiymatni yoki ifodani, arifmetik amal
natijalarini berish uchun ishlatiladi. Quyida turli xil o’zlashtirish
operatorlariga misollar keltirildi: Dasturda qo’llash uchun misol:
m=20 m+=7 print('m=',m)
Natija:
m= 27 >>> Mazkur operatorlar asosan binar amallardan iborat bo’lib, dastur
kodlarini to’g’ri kiritishda va turli xil matematik operasiyalarni bajarishda
muhim ahamiyatga ega.
Taqqoslash operatorlari.Odatda ikkita o’zgaruvchi qiymatlarini
taqqoslashda mantiqiy shart tekshirish operatorlari qo’llanadi. Asosan 6
xil taqqoslash operatorlari mavjud:
Misol: Qyuidagi ifodani rostlikka tekshiring. “Berilgan butun son musbat va juft
son”. Dastur kodlari:
son=20 print(son>0) # musbatlikka tekshirish
print(son%2==0) # juftlikka tekshirish
Natija: True True >>> Natijadan ko’rinib turibdiki, berilgan son ikkala shartni qanoatlantiradi.
Agar qiymat o’zgarsa, tabiiy ravishda natija ham o’zgaradi.
Mantiqiy operatorlar. Mantiqiy operatorlar odatda shartlarni birlashtirib
ishlatish uchun kerak bo’ladi. Ya’ni bir vaqtda bir nechta shartlarni tekshirish
lozim bo’lganda asosan quyidagi operatorlar ishlatiladi:
➢ and –bu operator agar ikkala shart ham bir vaqtda rost bo’lsa, rost qiymatni
qaytaradi.
➢ or – bu operator kamida bitta shart rost bo’lsa rost qiymatni qaytaradi.
➢ not – bu inkor operatori bo’lib, shart qiymatini aksini qaytaradi, ya’ni rost
bo’lsa yolg’on qiymatni, yolg’on bo’lsa rost qiymatni qabul qiladi.
