Bog'liq axborot-sohasida-milliy-xavfsizlikni-ta-minlashning-omillari-va-o-ziga-xos-jihatlari
ǀ ISSUE 1
ǀ 2022
343 UZBEKISTAN | www.caajsr.uz qonuniylik va huquq tartibotni qat’iy amalga oshishida, o‘zaro tenglik va o‘zaro
manfaatdorlikdagi xalqaro hamkorlikni rivojlantirishda ifodalanadi
7
.
Axborotni ximoya qilish deganda: -Axborotning jismoniy butunligini ta’minlash, shu bilan birga axborot
elementlarining buzilishi, yoki yo’q qilinishiga yo’l qo’ymaslik;
-Axborotning
butunligini
saqlab
qolgan
xolda,
uni
elementlarini
qalbakilashtirishga (o’zgartirishga) yo’l qo’ymaslik;
-Axborotni tegishli huquqularga ega bo’lmagan shaxslar yoki jarayonlar orqali
tarmoqdan ruxsat etilmagan xolda olishga yo’l qo’ymaslik;
-Egasi tomonidan berilayotgan (sotilayotgan) axborot va resurslar faqat tomonlar
o’rtasida kelishilgan shartnomalar asosida qo’llanilishiga ishonish kabilar tushuniladi.
Axborotni muhofaza qilish quyidagilarga yo‘naltirilgan: -axborot xavfsizligini ta’minlash bo‘yicha tahdidlarning oldini olish;
-tizimli tahlil va nazorat orqali real va ehtimoli katta bo‘lgan tahdidlarni aniqlash
va ularni o‘z vaqtida oldini olish choralari;
-aniq tahdidlar va jinoiy harakatlarni aniqlash maqsadida tahdidlarni topish;
-jinoiy harakatlarni bartaraf etish, shuningdek aniq jinoiy harakatlarni hamda
tahdidlarni yo‘q qilish bo‘yicha choralar ko‘rish;
-tahdid va jinoiy harakatlarning oqibatlarini yo‘q qilish va mavqeini saqlash.
Axborot xavfsizligi tizimi davlatning axborot sohasidagi siyosatini mamlakatda
milliy xavfsizlikni ta’minlash davlat siyosati bilan chambarchas bog‘laydi. Bunda
axborot xavfsizligi tizimi davlat siyosatining asosiy tashkil etuvchilarini yaxlit bir
butunlikka biriktiradi. Bu esa axborot xavfsizligining roli va uning mamlakat milliy
xavfsizligi tizimidagi mavqeini belgilaydi. Axborot sohasidagi O‘zbekistonning milliy
manfaatlarini, ularga erishishning strategik yo‘nalishlarini va ularni amalga oshirish
tizimlarini o‘zida aks ettiruvchi maqsadlar yaxlitligi davlat axborot siyosatini anglatadi.
Shu bilan birga davlat axborot siyosati mamlakatning tashqi va ichki siyosatining asosiy
tashkil etuvchisi hisoblanadi, hamda jamiyatning barcha jabhalarini qamrab oladi.
Axborot himoyasi turlari ikki asosiy belgiga ko‘ra tasniflanadi:
-
birinchidan, axborot xususiyligi, aniqrog‘i qo‘riqlanadigan sirlar turiga ko‘ra;
-
ikkinchidan, axborot himoyasi uchun qo‘llaniluvchi kuchlar, vositalar va usullar
guruhlari bo‘yicha.
Birinchi guruhga quyidagi asosiy yo‘nalishlar kiritilishi mumkin: -davlat sirlarini
himoya qilish; -davlatlararo maxfiy ma’lumotlarni himoya qilish; -tadbirkorlik sirlarini
himoya qilish; -xizmat sirlarini himoya qilish; -mutaxassislik sirlarini himoya qilish va
xususiy ma’lumotlarni himoya qilish.
7
Karimov M., Turgunov A. va boshqalar. Axborot xavfsizligi asoslari. –T.: 2013.
CENTRAL ASIAN ACADEMIC JOURNAL
OF SCIENTIFIC RESEARCH
ISSN: 2181-2489
VOLUME 2
